27/09/2019 12:00
Vi chất dinh dưỡng bao gồm các vitamin và chất khoáng, tuy không cung cấp năng lượng nhưng lại không thể thiếu đối với sự phát triển bình thường của cơ thể. “Vi chất dinh dưỡng giúp tăng trưởng, nâng cao tầm vóc, sức khỏe, trí tuệ và chất lượng cuộc sống”, đây chính là thông điệp của Ngày Vi chất dinh dưỡng năm 2019.
Cần đảm bảo cung cấp đủ 4 nhóm chất dinh dưỡng trong một bữa ăn
Theo điều tra năm 2014-2015 của Viện Dinh dưỡng, tỷ lệ thiếu máu ở trẻ em dưới 5 tuổi ở Việt Nam là 27,8%. Tỷ lệ thiếu máu ở phụ nữ có thai là 32,8% và tỷ lệ này ở phụ nữ không có thai là 25,5%. Tỷ lệ thiếu vitamin A tiền lâm sàng ở trẻ em dưới 5 tuổi là 13%. Tỷ lệ thiếu kẽm ở trẻ em dưới 5 tuổi rất cao tới 69,4%. Tỷ lệ thiếu kẽm ở phụ nữ có thai trên toàn quốc đặc biệt cao ở mức 80,3%. Tỷ lệ thiếu kẽm ở phụ nữ tuổi sinh đẻ cũng rất cao chiếm 63,6%. Các số liệu trên cho thấy trong số các trẻ em dưới 5 tuổi hiện nay có gần 1/3 bị thiếu máu và hơn 2/3 bị thiếu kẽm.
Gs. Ts. Lê Danh Tuyên, Viện trưởng Viện Dinh dưỡng cho rằng “Cải thiện chất lượng bữa ăn, bổ sung vi chất dinh dưỡng được Tổ chức Y tế Thế giới khẳng định là hết sức cần thiết ở tất cả các quốc gia, đặc biệt tại các nước đang phát triển. Bổ sung đa vi chất dinh dưỡng có hiệu quả tới tăng trưởng và phát triển trẻ em nhiều hơn bổ sung một vi chất đơn lẻ”.
Viện Dinh dưỡng khuyến nghị sử dụng đa dạng, phối hợp nhiều loại thực phẩm cho bữa ăn hàng ngày; khuyến khích lựa chọn và sử dụng thực phẩm có tăng cường vi chất dinh dưỡng. Người dân nên lưu ý lựa chọn các thực phẩm có tăng cường vi chất dinh dưỡng trong bữa ăn hàng ngày như muối tăng cường I ốt, bột mỳ tăng cường sắt kẽm, dầu ăn tăng cường vitamin A.
Mỗi loại thực phẩm trong tự nhiên thường chứa nhiều chất dinh dưỡng, nhưng tỷ lệ khác nhau. Việc lựa chọn phù hợp, khoa học sẽ cung cấp đầy đủ các chất dinh dưỡng cần thiết cho cơ thể. Vitamin A có nhiều trong lòng đỏ trứng gà, gan động vật, thịt lươn, trong những trái cây có màu đỏ như đu đủ, hồng, gấc, rau dền đỏ. Vitamin B có nhiều trong các loại ngũ cốc, đậu đỗ, thịt gà, rau lá xanh thẫm, chuối, lê, sữa, pho mat… Vitamin C, E có nhiều trong cam, quýt, bưởi, ổi chín, rau cải, rau muống, rau ngót. Canxi có nhiều trong tôm, cua, trai, ốc, phô mai. Vitamin K có nhiều trong các loại rau chứa nhiều lá xanh như rau cải xoăn, rau dền, ngò tàu, bơ, gan bò. Thực phẩm giàu kẽm gồm sò, củ cải, đậu hà lan, đậu nành, lòng đỏ trứng gà.
Để tránh cho cơ thể bị thiếu chất gây ảnh hưởng tới sự phát triển thể chất và tinh thần cần đảm bảo cung cấp đủ 4 nhóm chất dinh dưỡng trong một bữa ăn:
- Nhóm giàu chất đạm:
Cung cấp các acid amin cần thiết mà cơ thể con người không thể tự động tổng hợp được. Các chất đạm động vật thường là có đủ các acid amin cần thiết ở tỷ lệ cân đối. Các thức ăn thực vật như các loại họ đậu cũng là nguồn cung cấp chất đạm quan trọng cho bữa ăn.
- Nhóm giàu chất béo:
Là nguồn cung cấp năng lượng và các acid béo cần thiết cho cơ thể. Chất béo gúp hấp thu các vitamin tan trong dầu mỡ như vi tamin A, D, E. Giúp sự phát triển các tế bào não và hệ thần kinh của trẻ…
- Nhóm giàu chất bột:
Ngũ cốc thường được dùng làm thức ăn cơ bản và nguồn cung cấp năng lượng chủ yếu của khẩu phần. Ngoài ra ngũ cốc còn là nguồn cung cấp nhiều vitamin nhóm B, nhất là vitamin B1.
- Nhóm thức ăn cung cấp vitamin và chất khoáng:
Rau xanh, trái cây chín là nguồn cung cấp chủ yếu vitamin và chất khoáng trong bữa ăn, nhất là vitamin C và caroten như rau ngót, rau muống, cà rốt, bưởi, đu đủ, cam, xoài…Dùng rau tươi, tránh làm rau bị giập nát khi vận chuyển, thái rau xong nấu ngay và nấu rau xong ăn ngay là cách tốt nhất để hạn chế mất mát các vitamin có trong rau. Muối ăn là gia vị dùng hàng ngày nhưng thực ra chỉ cần dùng một lượng rất ít. Song song với việc đáp ứng nhu cầu dinh dưỡng, đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm rất quan trọng để thức ăn không là nguồn gây bệnh.
Tiến sĩ, bác sĩ Trần Thị Thúy Minh - Trưởng Khoa Nhi tổng hợp, Bệnh viện Đa khoa vùng Tây Nguyên khuyến cáo: Đối với những trẻ không ăn đủ chất, biếng ăn, trẻ gặp vấn đề tiêu hóa, trẻ sử dụng nhiều thức ăn nhanh, ăn chay, trẻ vận động nhiều, chơi môn thể thao cường độ cao, người chăm sóc trẻ có thể bổ sung vitamin cho trẻ. Tuy nhiên cần tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi bổ sung vitamin cho trẻ. Nếu thấy cơ thể có các biểu hiện thiếu vitamin cần đến cơ sở y tế khám và dùng thuốc theo chỉ định của bác sỹ.
Bài, ảnh: Hồng Vân
Facebook
Tweet
Mail
Google-plus
Các tin khác