28/10/2019 12:00
Để người mẹ nhiễm HIV có thể mang thai và sinh con khỏe mạnh, thời gian qua, tỉnh Đắk Lắk đã triển khai nhiều hoạt động ý nghĩa, trong đó chú trọng công tác điều trị bằng ARV (thuốc kháng virus HIV) cho mẹ và dự phòng cho trẻ. Điều này đã giúp cho số trẻ được sinh ra từ những người mẹ bị nhiễm HIV nhưng đều khỏe mạnh, không bị lây nhiễm HIV từ mẹ, góp phần mang lại niềm vui, hạnh phúc cho gia đình và toàn xã hội.
Khi mang thai, sản phụ nên tới các cơ sở y tế để lấy máu xét nghiệm tầm soát HIV
Chị N.T.A (trú tại huyện Krông Pắk, tỉnh Đắk Lắk) chia sẻ: Khi phát hiện bản thân bị lây nhiễm HIV từ chồng, tôi suy sụp và buồn lắm. Lúc đó, vợ chồng tôi mới cưới và chưa có con. Thiết nghĩ mắc HIV coi như bản thân mình từ bỏ mong muốn có con vì sinh ra con bị nhiễm HIV tội con. Thế nhưng, sau khi được các bác sĩ tư vấn và điều trị, tôi đã có thể mang thai và sinh con ra khỏe mạnh. Đó thực sự là một phép màu đối với gia đình chúng tôi.
Chị N.T.T (trú tại huyện Krông Bông, tỉnh Đắk Lắk) cũng cho biết: Cách đây 7 năm, chồng tôi bị bệnh gan đi khám thì phát hiện nhiễm HIV và tôi bị lây bệnh từ chồng. Lúc mới phát hiện, tôi sốc nặng, cứ nghĩ chắc mình sắp chết vì căn bệnh thế kỷ bởi trước giờ toàn nghe nói bệnh này không thể cứu chữa. Việc có con và sinh con khỏe mạnh là điều tôi không bao giờ dám mơ tới. Tuy nhiên, khi đi khám và được các bác sĩ động viên tinh thần, tư vấn và sử dụng thuốc ARV rồi mang thai, sinh con khỏe mạnh không lây nhiễm HIV từ mẹ, tôi mừng lắm.
Theo số liệu thống kê của Khoa Phòng, Chống HIV/AIDS (Trung tâm Kiểm soát Bệnh tật tỉnh Đắk Lắk), tính đến năm 2019, toàn tỉnh Đắk Lắk có 2.364 ca nhiễm HIV, trong đó có 1.259 ca chuyển sang giai đoạn AIDS và 462 ca tử vong do AIDS.
Thạc sĩ, bác sĩ Chu Đức Thảo, Khoa Phòng, Chống HIV/AIDS (Trung tâm Kiểm soát Bệnh tật tỉnh Đắk Lắk) cho biết: Hằng năm, toàn tỉnh có không ít phụ nữ mắc HIV mang thai. Tuy nhiên, nhờ được can thiệp, uống thuốc ARV đều đặn và đầy đủ, nên trẻ sinh ra đều khỏe mạnh. Chỉ tính riêng trong năm 2019, toàn tỉnh có 8 sản phụ mắc HIV mang thai và sinh con. Trong đó có 3 trường hợp sản phụ uống thuốc ARV trước khi mang thai, 4 trường hợp sản phụ uống thuốc ARV sau khi mang thai và 1 trường hợp sản phụ chuyển dạ, sinh con mới phát hiện mắc HIV nhưng được uống thuốc dự phòng ARV khi sinh. Điều đáng mừng là khi chào đời, cả 8 trẻ đều âm tính với virus HIV. Thực tế, người mẹ nhiễm HIV có thể truyền bệnh cho con qua 3 giai đoạn là: Khi người mẹ mang thai, HIV từ mẹ truyền qua nhau thai vào cơ thể thai nhi từ rất sớm, có thể ngay từ tuần thứ 8 của thai kỳ; Khi người mẹ sinh con, HIV lây từ dịch và máu của mẹ nhiễm HIV vào cơ thể trẻ và khi cho con bú, HIV có thể lây qua sữa mẹ hoặc các vết nứt, trầy xước ở núm vú mẹ sang cơ thể trẻ. Tuy nhiên, người phụ nữ mắc bệnh HIV nếu được phát hiện sớm, sử dụng thuốc kháng virus ARV cho bà mẹ và trẻ sơ sinh có thể giảm tỉ lệ lây nhiễm cho trẻ từ 25% xuống còn 2%, thậm chí thấp hơn. Ngay cả khi chỉ uống thuốc dự phòng ARV trong chuyển dạ và 24 - 48 giờ đầu sau sinh cũng có khả năng giảm đáng kể tỉ lệ nhiễm cho trẻ, tỉ lệ lây truyền từ mẹ sang con chưa đến 10%. “Chính vì những lý do này, việc giữ lại đứa trẻ khi bà mẹ phát hiện mình nhiễm HIV là hoàn toàn có thể. Vấn đề là sản phụ phải thực hiện nghiêm ngặt các biện pháp dự phòng giảm thiểu rủi ro cho trẻ trong suốt thai kỳ để đứa bé chào đời khỏe mạnh”, bác sĩ Thảo nhấn mạnh.
Tốt nhất, để có một thai kỳ khỏe mạnh và con sinh ra không bị lây nhiễm HIV, sản phụ nên tầm soát HIV ở phụ nữ mang thai, tất cả thai phụ nên đến các cơ sở y tế để được khám và tư vấn xét nghiệm HIV càng sớm càng tốt (tốt nhất là trong 3 tháng đầu). Nếu phát hiện bệnh và được uống thuốc theo phác đồ điều trị sớm, bệnh nhân có thể đảm bảo hiệu quả tối ưu trong việc giảm tỷ lệ lây nhiễm từ mẹ sang con. Với người mẹ bị nhiễm HIV nếu điều trị ARV sớm và tuân thủ đúng phác đồ điều trị của bác sĩ, lượng virus HIV trong cơ thể người mẹ sẽ giảm, nguy cơ truyền virus sang con cũng giảm xuống. Khi sử dụng thuốc ARV, thai nhi sẽ không hề bị ảnh hưởng đến sự hình thành và phát triển mà ngược lại, thuốc sẽ hỗ trợ giúp thai nhi phòng bệnh. Ngoài ra, việc sử dụng thuốc kháng HIV cũng giúp điều trị và bảo vệ sức khỏe cho bà mẹ.
Một điều cần lưu ý đối với những người mẹ mắc HIV khi mang thai và sinh con là không nên cho con bú bằng sữa mẹ. Mặc dù trên thực tế, sữa mẹ vẫn là nguồn thức ăn tốt nhất cho sức khỏe và sự phát triển của trẻ sơ sinh, có chứa nguồn dưỡng chất quý giá, nhưng nếu cho trẻ sơ sinh ăn sữa mẹ bị nhiễm HIV thì khả năng lây nhiễm là rất cao, chiếm khoảng 30%. Chính vì thế, để đảm bảo an toàn và giúp hạn chế khả năng lây nhiễm HIV ở trẻ sơ sinh thì nên sử dụng nguồn sữa thay thế.
“Có thể nói, việc bệnh nhân nhiễm HIV được điều trị bằng thuốc ARV và có thể sinh con khỏe mạnh là một phép màu. Điều này giúp cho các cặp vợ chồng trẻ nhiễm HIV tin tưởng hơn vào cuộc sống, giúp giảm tỷ lệ nhiễm HIV trong cộng đồng và một điều mang tính nhân đạo sâu sắc chính là giúp cho người nhiễm HIV vẫn có thể trở thành những người cha, người mẹ được sinh con khỏe mạnh, không lây nhiễm bệnh”, bác sĩ Thảo chia sẻ.
Bài: Mai Lê; ảnh: Quang Nhật
Facebook
Tweet
Mail
Google-plus
Các tin khác