11/03/2020 12:00
Bệnh lao là bệnh gây tử vong đứng hàng thứ 2 trong các bệnh truyền nhiễm trên thế giới, bệnh vẫn đang tiếp tục là một trong các vấn đề sức khỏe cộng đồng chính trên toàn cầu. Theo ước tính của WHO thì có 1/4 dân số thế giới đã bị nhiễm lao, tại Việt nam, ước tính mỗi năm có khoảng 174.000 người mắc lao mới.
Xét nghiệm tại Bệnh viện Lao và bệnh phổi.
Việt Nam hiện vẫn nằm trong 30 quốc gia có gánh nặng bệnh lao và lao kháng đa thuốc cao nhất thế giới. Trong đó, 63% bệnh nhân lao thường,98% bệnh nhân lao kháng thuốc. Điều này đã ảnh hưởng trực tiếp đến kinh tế gia đình có nguời mắc lao nói riêng và xã hội nói chung. Do đó việc phòng chống bệnh lao là vấn đề hết sức cần thiết.
Trước đây rất lâu, bệnh lao được xem là bệnh “tứ chứng nan y”, là 1 trong 4 bệnh từ xưa không thể chữa khỏi được. Đến năm 1882 Bác sĩ Rober de Koch người Đức phát hiện ra nguyên nhân gây bệnh lao là do vi khuẩn lao. Như vậy Bệnh lao không phải do di truyền mà bệnh lao là bệnh lây truyền ( truyền nhiễm) từ người bệnh lao sang người lành qua đường không khí. Chính vì vậy mức độ lây nhiễm rất dễ dàng giống như lây trong các bệnh vi rút cảm cúm.
Cần hiểu đúng về bệnh lao. Nhiễm lao tức là khi chúng ta thở hít vào phổi Vi trùng lao lần đầu tiên. Còn Mắc lao hay Bệnh lao là khi ta hít vi khuẩn vào phổi và vi khuẩn phát triển gây tổn thương về sinh lý, giải phẫu các cơ quan trong cơ thể. Theo giới chuyên môn, khoảng 5-10% số người nhiễm lao có thể trở thành bệnh lao khi sức đề kháng của cơ thể bị suy giảm: Những người bị nhiễm lao dễ trở thành bệnh lao như: những người thường xuyên tiếp xúc trực tiếp với bệnh nhân lao phổi AFB(+), nhất là trẻ em, người bị nhiễm HIV, người nghiện ma túy, rượu thuốc lá, bị các bệnh mãn tính, suy dinh dưỡng….
Theo Bác sĩ Nguyễn Kim Mỹ- Trưởng phòng Chỉ đạo tuyến Bệnh viện Lao và bệnh phổi tỉnh Đắk Lắk: Bệnh lao lây theo đường hô hấp, như vậy vi khuẩn sẽ vào phổi đầu tiên và đây sẽ là cơ quan bị bệnh lao ( lao phổi ) chiếm tỷ lệ cao nhất là 70% – 80%. Bệnh nhân bị lao phổi cũng chính nguồn lây duy nhất trong cộng đồng. Ngoài lao phổi thì còn rất nhiều thể lao khác ( lao ngoài phổi) và lao ngoài phổi không lây cho người xung quanh, như: lao màng não, lao xương, khớp, lao thận, lao bộ phận sinh dục, lao da...nói chung là cơ thể chúng ta có thể bị bệnh lao ở các cơ quan khác.
Vì bệnh lao là bệnh mạn tính nên các dấu hiệu, triệu chứng thường không rõ ràng như các bệnh khác khiến cho người bệnh và cả thầy thuốc ít khi nghĩ đến bệnh lao. Do đó, phần lớn bệnh nhân khi đi khám tại Bệnh viện lao hoặc các phòng khám lao thì thường bệnh đã nặng.
Để phát hiện lao sớm, cần nhận biết các dấu hiệu sau: Ho kéo dài trên 2 tuần ( ho khan, ho khạc đờm, ho ra máu), và có thể kèm theo các dấu hiệu: Gầy sút cân, kém ăn, mệt mỏi; Sốt nhẹ về chiều; Ra mồ hôi “ trộm” ban đêm; Đau ngực, đôi khi khó thở. Các thể lao khác thì tùy theo cơ quan cơ thể sẽ có các triệu chứng khác và chỉ được xác định bệnh lao khi Bác sĩ chuyên khoa kết luận.
Bác sĩ Nguyễn Kim Mỹ cũng đưa ra lời khuyên: Bệnh lao do vi khuẩn lao gây nên; Bệnh lao là bệnh lây truyền và lây theo đường hô hấp; Bệnh lao không phải là bệnh di truyền; Bệnh lao không lây theo đường ăn, uống, tiếp xúc qua da, qua đường máu. Bệnh lao hoàn toàn có thể chữa khỏi nếu được phát hiện sớm và điều trị đúng theo hướng dẫn của bác sĩ.
Mọi người đều có thể bị nhiễm lao và bị bệnh lao, do đó nếu thấy các triệu chúng nghi lao thì nên đi khám xét nghiệm đờm sớm tại các cơ sở y tế nhà nước gần nhất như Trạm Y tế xã, phường, phòng khám lao huyện và Bệnh viện Lao và bệnh phổi.
Đặc biệt, đối với bệnh nhân lao, cần phải:
1. Tuân thủ điều trị đủ thời gian, đủ liều lượng, tiêm và uống thuốc một lần trong ngày.
2. Không ho, khạc nhổ đờm bừa bãi, cần che miệng khi ho, nhổ đờm vào bô, cốc có nắp đậy hoặc vào giấy gói lại rồi đốt đi.
3. Không được ngừng bỏ điều trị khi cảm thấy khỏe hơn.
4. Đi khám xét nghiệm đờm lại sau 2, 5 và 7 tháng
5. Cần gặp lại BS ngay nếu thấy xuất hiện các dấu hiệu như; mờ mắt, chóng mặt, nghe khó, vàng da, vàng mắt.
6. Không được hút thuốc lá, rượu, bia
7. Không phải ăn kiêng khem gì ( ngoại trừ khi cá các bệnh khác kèm theo như Đái tháo đường, bệnh gan, thận ) thì bác sĩ sẽ hướng dẫn chế độ ăn cụ thể.
8. Không nên có thai trong thời gian điều trị bệnh lao
9. Trong quá trình điều trị vẫn có thể ăn, ở cùng mọi người trong gia đình
10. Không được bỏ điều trị thuốc lao, chuyển qua thuốc bắc, thuốc nam.
Cần tiêm đầy đủ vắc xin BCG phòng bệnh lao cho trẻ dưới 1 tuổi./.
Bài: Minh Thu
Ảnh: Đình Thi
Facebook
Tweet
Mail
Google-plus
Các tin khác