24/02/2021 03:40
Thoát vị đĩa đệm là bệnh xương khớp khá phổ biến thường gặp ở lứa tuổi trung niên, người lớn tuổi. Bệnh này có thể ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng vận động, chất lượng sống, thậm chí người bệnh phải đối mặt với nguy cơ bại liệt nếu không được chữa trị sớm. Do đó, việc trang bị sớm kiến thức về nguyên nhân, dấu hiệu nhận biết và cách điều trị là vô cùng cần thiết.
Theo bác sĩ CKII Huỳnh Như Đồng (Trưởng Khoa Ngoại thần kinh, Bệnh viện Đa khoa vùng Tây Nguyên): “Cơ thể con người gồm có 3 phần: cột sống cổ (có thoát vị đĩa đệm cổ), cột sống ngực (có thoát vị đĩa đệm ngực) và cột sống thắt lưng (có thoát vị đĩa đệm lưng). Thoát vị đĩa đệm cột sống: cổ, ngực, lưng (trong đó thoát vị đĩa đệm lưng là bệnh thường gặp nhất) là hiện tượng nhân nhầy đĩa đệm ở cột sống thoát ra khỏi vị trí vốn có ban đầu gây chèn lên dây thần kinh, rễ thần kinh và các mạch máu dẫn đến tình trạng đau nhức và khó chịu. Bệnh hình thành chủ yếu do thói quen sinh hoạt, vận động hàng ngày, ví dụ, như: lao động nặng (bưng bê, bốc vác), những người làm việc trong văn phòng (ngồi lâu, ngồi nhiều); bị té hay tai nạn giao thông chấn thương cột sống hoặc mắc các bệnh lý cột sống như: thoái hóa cột sống gây vẹo, gù, còng, thoái hóa đĩa đệm…. Một số nguyên nhân khác, như: tuổi tác, bẩm sinh, di truyền, béo phì, ăn uống thiếu dưỡng chất …cũng làm tăng nguy cơ thoái hóa đĩa đệm, lâu dần dẫn đến thoát vị đĩa đệm”.
Bệnh nhân thoát vị đĩa đệm lưng được bác sĩ hướng dẫn vận động sau phẫu thuật
Dấu hiệu thoát vị đĩa đệm ở mỗi người thường không giống nhau. Điều này phụ thuộc vào mức độ triệu chứng và vị trí thoát vị mà bệnh nhân gặp phải. Tuy nhiên, thường thì thoát vị đĩa đệm có những triệu chứng, như: mỏi cổ, mỏi vai, tê bì chân tay. Có các cơn đau, cơn đau thường tiến triển theo hai giai đoạn, giai đoạn đau cấp và giai đoạn đau do chèn ép rễ thần kinh. Đối với trường hợp đau cấp khi người bệnh gắng sức hoặc chấn thương. Còn đối với đau do chèn ép rễ dây thần kinh, cơn đau nhức có thể diễn ra chu kỳ hoặc liên tục. Đau thường lan rộng từ thắt lưng xuống hông, mông và bàn chân. Đau trở nên dữ dội khi bệnh nhân hắt hơi, ho hoặc vận động, đứng trong thời gian kéo dài. Đau chỉ thuyên giảm khi người bệnh nghỉ ngơi. Do đó, thoát vị đĩa đệm nếu không được phát hiện sớm và có biện pháp chữa trị, để các triệu chứng đau, tê ngày càng trầm trọng gây cản trở hoạt động sinh hoạt hằng ngày của người bệnh, về lâu dài bệnh có thể gây teo cơ, ảnh hưởng đến khả năng vận động, thậm chí ở một số người còn bị liệt chi.
Bà Đinh Thị Châu, 55 tuổi (ở xã Ea Dah, huyện Krông Năng) bị thoát vị đĩa đệm cột sống thắt lưng và chịu đựng các cơn đau nhức hông và chân trong suốt nhiều năm liền. Trước đó, khi đi khám bệnh, bà có chỉ định phẫu thuật, thế nhưng bà Châu không phẫu thuật mà tự ý mua thuốc quảng cáo trên mạng uống, không đỡ bà lại chuyển sang uống thuốc nam nhưng tình trạng vẫn không cải thiện mà các cơn đau nhức càng tăng, chân đi đứng không được. Sau đó, bà nhập viện và phẫu thuật tại Bệnh viện Đa khoa vùng Tây Nguyên. “Tôi chần chừ không dám phẫu thuật là vì nghe mọi người nói phẫu thuật nguy cơ liệt cao. Bây giờ tôi đã phẫu thuật được 1 tuần, đi lại được và không còn đau nhức như trước khi chưa nhập viện. Sau đợt này, tôi sẽ kiêng làm việc nặng và tuân thủ theo phác đồ điều trị của các y, bác sĩ để hạn chế bệnh tái phát”.
Hiện nay, tại Khoa Ngoại thần kinh, Bệnh viện Đa khoa vùng Tây Nguyên đã có đủ điều kiện để khám, chẩn đoán và phẫu thuật thoát vị đĩa đệm, như: CT, MR, XQ. Khi làm các cận lâm sàng, nếu trường hợp bị thoát vị đĩa đệm nhẹ, các bác sĩ sẽ có chỉ định điều trị bảo tồn bằng thuốc, tập vật lý trị liệu, châm cứu hoặc hướng dẫn chơi các môn thể thao phù hợp. Trường hợp nặng, bị thoát vị nhiều đốt sống, việc đi lại, làm việc khó khăn thì sẽ có chỉ định phẫu thuật. Thế nhưng thực tế hiện nay, nhiều người mắc bệnh thoát vị đĩa đệm rất chủ quan, coi thường bệnh, điều trị không đúng phương pháp mà còn “tiền mất tật mang”.
Bệnh nhân vận động đi lại theo hướng dẫn của bác sĩ sau một tuần phẫu thuật thoát vị đĩa đệm lưng
“Đa số những trường hợp đến khám và điều trị khi tình trạng bệnh quá nặng, như: chân thấp chân cao, một chân đi một chân lết, đi lảo đảo, đi không vững, vừa đi vừa vịn đầu gối, ôm chân, thậm chí nhiều trường hợp phải ngồi xe lăn. Hoặc cũng có trường hợp khi đến khám, có chỉ định phẫu thuật, nhiều người cho rằng nguy cơ liệt cao nên ráng chịu đựng cơn đau mà không phẫu thuật hoặc tự điều trị bằng cách đắp lá hoặc sắc thuốc bắc, thuốc nam để uống, hơ nóng vùng đau… Có trường hợp đắp lá cây thuốc nam, bệnh không cải thiện mà nhập viện khi vết đắp lá bị loét, lòi xương sống, có dòi bò …những trường hợp này các bác sĩ phải cho điều trị lành vết thương, mọc da mới rồi mới có thể phẫu thuật thoát vị đĩa đệm, rất tốn thời gian, gây đau đớn cho bệnh nhân”. Bác sĩ Đồng cho biết thêm.
Để phòng bệnh thoát vị đĩa đệm, bác sĩ Đồng khuyến cáo: khi học tập, làm việc, sinh hoạt cần chú ý tư thế cho cân bằng, giữ cột sống thẳng, nên đứng lên ngồi xuống thư giãn sau thời gian dài làm việc; tránh vận động thắt lưng quá mức; không nên mang, vác nặng quá sức mình, đặc biệt là động tác cúi nâng vật nặng; duy trì cân nặng ở mức độ ổn định để giảm áp lực lên đĩa đệm; xây dựng chế độ ăn giàu chất dinh dưỡng; tích cực tập thể dục thể thao để tăng cường cơ bắp ổn định và hỗ trợ cột sống, giảm tác động tổn thương đĩa đệm. Đối với người đã bị thoát vị đĩa đệm, nên sử dụng dụng cụ hỗ trợ lưng giúp giảm áp lực lên cột sống và đĩa đệm; người bệnh có thể áp dụng chữa trị bằng vật lý trị liệu, bao gồm xoa bóp, siêu âm…để giúp ngăn ngừa bệnh tiến triển./.
Bài, ảnh: Mỹ Hạnh- Đình Thi
Facebook
Tweet
Mail
Google-plus
Các tin khác