19/07/2021 02:28
Trong thời gian qua, ngành y tế Đắk Lắk đã tăng cường các hoạt động truyền thông, nỗ lực cải thiện tình trạng dinh dưỡng cho bà mẹ mang thai và trẻ dưới 2 tuổi bằng nhiều hình thức, phong phú, đa dạng, nhằm nâng cao kiến thức và kỹ năng thực hành cho người dân về dinh dưỡng hợp lý để phòng, chống suy dinh dưỡng, nâng cao thể lực, tầm vóc, trí tuệ cho trẻ em trên địa bàn.
Bác sĩ Vi Thị Huệ- Phụ trách Khoa dinh dưỡng, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật cho biết: Trong những năm qua, tình trạng dinh dưỡng cho bà mẹ mang thai và trẻ em dưới 2 tuổi đã từng bước được cải thiện, nhưng so với mặt bằng chung của toàn quốc, tỷ lệ suy dinh dưỡng trẻ em dưới 2 tuổi ở Đắk Lắk vẫn còn ở mức cao, đặc biệt là tại các địa bàn vùng sâu, vùng xa, vùng dân tộc thiểu số. Theo số liệu thống kê năm 2019, tỷ lệ trẻ bị suy dinh dưỡng thể cân nặng/tuổi là 19,8%, giảm 1,1% so với năm 2018; suy dinh dưỡng thể chiều cao/tuổi là 29,9%, giảm 2,1% so với năm 2018. “Qua các đợt khảo sát thực tế, nguyên nhân chính khiến tỷ lệ suy dinh dưỡng ở trẻ vẫn còn cao là do đời sống của nhiều gia đình còn khó khăn, nhất là ở nông thôn, vùng sâu, vùng xa nên không có điều kiện để cung cấp khẩu phần ăn đủ năng lượng, dinh dưỡng cần thiết cho sự phát triển của trẻ. Hơn nữa, tình trạng sinh nhiều, sinh dày, người chăm sóc trẻ hẹn chế về kiến thức liên quan đến dinh dưỡng, chưa biết cách chế biến thực phẩm và tận dụng thực phẩm sạch sẵn có từ gia đình cũng là nguyên nhân khiến trẻ bị suy dinh dưỡng…”, bác sĩ Vi Thị Huệ cho biết thêm.
Các bà mẹ đưa con trẻ tới trạm Y tế phường Tân Hòa- Tp. Buôn Ma Thuộtđể uống Vitamin A
Để giảm tỷ lệ suy dinh dưỡng cho trẻ, hàng năm, Khoa Dinh dưỡng- Trung tâm Kiểm soát bệnh tật đã xây dựng kế hoạch cụ thể cho từng hoạt động, như: phát động chiến dịch nhân ngày vi chất dinh dưỡng, Tuần lễ nuôi con bằng sữa mẹ, Tuần lễ dinh dưỡng và phát triển, truyền thông thay đổi hành vi phòng chống suy dinh dưỡng thể thấp còi, truyền thông nhóm và thực hành dinh dưỡng cho bà mẹ mang thai, nuôi con nhỏ, tổ chức các hoạt động giám sát, điều tra 30 cụm cân đo cho trẻ, hoạt động bổ sung đa vi chất cho phụ nữ mang thai và sau sinh trong vòng 1 tháng…Theo đó, tại tuyến tỉnh, Khoa Dinh dưỡng đã phối hợp với các ngành chức năng tập trung tuyên truyền công tác dinh dưỡng trên các phương tiện thông tin đại chúng; tổ chức các buổi nói chuyện chuyên đề về dinh dưỡng hợp lý tại các địa phương; tư vấn, khám, điều trị cho trẻ em bị các bệnh như còi xương, thiếu máu, táo bón, biếng ăn, tiêu chảy, nhiễm khuẩn hô hấp. Tại tuyến huyện, các Trung tâm Y tế phối hợp với Đài phát thanh tuyên truyền về nội dung chăm sóc sức khỏe, phòng, chống suy dinh dưỡng trẻ em; tổ chức treo băng rôn, pa-nô, áp phích về dinh dưỡng hợp lý, phòng, chống suy dinh dưỡng trẻ em... Triển khai góc tư vấn dinh dưỡng tại Khoa Chăm sóc sức khỏe sinh sản của Trung tâm Y tế huyện. Tại các xã, phường, thị trấn, cùng với tuyên truyền trên đài truyền thanh, trạm y tế tổ chức nhiều hoạt động tuyên truyền, giáo dục sức khỏe dinh dưỡng phù hợp với từng đối tượng như: Phát tờ rơi với nội dung: “Làm thế nào để trẻ không bị suy dinh dưỡng”, “Chăm sóc phụ nữ có thai”; thực hành nấu ăn cho các bà mẹ có thai, bà mẹ có con dưới 2 tuổi, bà mẹ có con bị suy dinh dưỡng. Đội ngũ cán bộ chuyên trách dinh dưỡng và cộng tác viên dinh dưỡng thường xuyên thăm hộ gia đình có con dưới 2 tuổi, con bị suy dinh dưỡng, phụ nữ có thai để hướng dẫn cách nuôi trẻ: cách cho trẻ bú đúng, cách tô màu bát bột, tư vấn về ăn uống đủ chất cho phụ nữ có thai bằng các sản phẩm sẵn có của địa phương… Qua đó đã nâng cao nhận thức của cộng đồng về công tác phòng, chống suy dinh dưỡng trẻ em; thay đổi cách nuôi trẻ hợp lý của các bà mẹ và người chăm sóc trẻ. Trạm y tế các xã, phường, thị trấn còn tổ chức khám và tư vấn dinh dưỡng thường xuyên tại trạm; nâng cao chất lượng chăm sóc phụ nữ có thai, đảm bảo 100% phụ nữ có thai được quản lý sớm, khám thai định kỳ, tiêm phòng uốn ván đủ liều, uống 1 viên sắt Folic mỗi ngày, uống bổ sung 1 liều VitaminA trong vòng 1 tháng sau đẻ. Các trạm y tế còn hướng dẫn phụ nữ mang thai ăn uống hợp lý để tăng 10-12kg trong thai kỳ; duy trì và nâng cao chất lượng theo dõi, quản lý, giám sát các hoạt động ở cơ sở như cân, đo, chấm biểu đồ cho 100% trẻ em dưới 24 tháng tuổi để đánh giá tình trạng suy dinh dưỡng trẻ em ít nhất 1 lần/6 tháng; cân, đo, chấm biểu đồ cho 100% trẻ em suy dinh dưỡng dưới 5 tuổi hàng tháng để đánh giá tình trạng suy dinh dưỡng trẻ em... Bên cạnh đó, các địa phương thường xuyên củng cố, kiện toàn đội ngũ cán bộ y tế về dinh dưỡng và cộng tác viên dinh dưỡng. Khoa Dinh dưỡng còn tổ chức các lớp tập huấn về vi chất dinh dưỡng cho cán bộ y tế; hướng dẫn uống bổ sung vitamin A, kỹ thuật cân, đo, dinh dưỡng cho trẻ em khi mắc một số bệnh; tập huấn về phòng, chống thấp, còi, nhẹ cân, béo phì; tư vấn về điều trị bệnh liên quan đến dinh dưỡng… Bên cạnh đó, 1 năm 2 đợt, Khoa Dinh dưỡng tổ chức chiến dịch cho trẻ từ 6 đến 60 tháng tuổi và bà mẹ sau sinh uống Vitamin A, tẩy giun cho trẻ từ 24 đến 60 tháng tuổi, kết quả chiến dịch hàng năm đều đạt tỷ lệ trên 95%.
Ngoài ra, công tác kiểm tra, giám sát và đánh giá các hoạt động được Khoa Dinh dưỡng thực hiện một cách chặt chẽ. Khoa thường tổ chức các đợt kiểm tra giám sát các buổi tư vấn tại tuyến dưới định kỳ một tháng một lần nhằm nâng cao hiệu quả của các buổi tư vấn. Các chuyên trách dinh dưỡng và trưởng trạm y tế kết hợp giám sát hoạt động của cộng tác viên trong các buổi giáo dục truyền thông dinh dưỡng và thực hành dinh dưỡng tại thôn, bản. Đồng thời, trao đổi với các bà mẹ, hộ gia đình để đánh giá tình hình hoạt động của cộng tác viên, nhắc nhở chấn chỉnh hoạt động nhằm nâng cao chất lượng triển khai.
Một buổi trình diễn thực hành bữa ăn dinh dưỡng tại xã Ea Tyh- huyện Ea Kar
Một trong những hoạt động có hiệu quả, có sự chuyển biến rõ nét nhất trong công tác phòng chống suy dinh dưỡng là hướng dẫn thực hành dinh dưỡng, tô màu bát bột kết hợp với truyền thông tư vấn nhóm nhỏ và hướng dẫn các gia đình thực hiện 10 lời khuyên dinh dưỡng hợp lý, 8 hoạt động dinh dưỡng tại gia đình để người dân tích cực tăng gia sản xuất vườn, ao chuồng, tận dụng nguồn thực phẩm sạch của gia đình để gia đình có những bữa ăn giàu chất dinh dưỡng. Thông qua những buổi thực hành tô màu, bát bột, kiến thức về dinh dưỡng cho trẻ được các bà mẹ và người nuôi trẻ được nâng lên rõ rệt.
Khi sinh cậu con trai đầu lòng, do thiếu kinh nghiệm dinh dưỡng nên chị H’Ven Niê ở xã Buôn Triết, huyện Lắk gặp khá nhiều khó khăn trong quá trình chăm sóc con. Đặc biệt ở giai đoạn 4 - 5 tháng tuổi thể trạng con chị H’Ven luôn yếu, thường xuyên cần sự can thiệp y tế, nguy cơ suy dinh dưỡng cao. Vậy nhưng, sau khi được cán bộ y tế tổ chức thực hành bữa ăn dinh dưỡng tại trạm, được hướng dẫn cách chế biến và tận dụng nguồn thực phẩm sẵn có, đảm bảo đủ 4 nhóm dinh dưỡng, sức khỏe của con chị H’Ven được nâng lên rõ rệt. “Tôi áp dụng công thức nấu ăn cho con theo đúng hướng dẫn của cán bộ y tế, sau 7 tháng cân nặng con tôi thay đổi rõ rệt, mặt bụ bẫm hơn, cháu ăn uống ngon hơn hẳn”. Còn chị Lê Thị Trinh, xã Ea Tyh, huyện Ea Kar có hai con nhỏ tâm sự: “Từ khi mang thai, mình và gia đình đã quan tâm đến vấn đề dinh dưỡng để cả mẹ và thai nhi đều khỏe mạnh. Ngoài các loại vitamin, sữa bổ sung thêm, gia đình còn tự trồng rau, củ quả và nuôi thêm gia súc, gia cầm, làm thức ăn để đảm bảo dinh dưỡng vì thế con mình phát triển tốt, ít ốm vặt”.
Nhờ đẩy mạnh công tác truyền thông dưới nhiều hình thức, những kiến thức về chăm sóc sức khỏe và dinh dưỡng cho trẻ đã lan tỏa đến nhiều hộ gia đình, là giải pháp quan trọng góp phần nâng cao nhận thức của toàn thể xã hội trong nhiệm vụ giảm tỷ lệ trẻ suy dinh dưỡng cả về chiều cao và cân nặng./.
Bài, ảnh: Mỹ Hạnh- Quang Nhật
Facebook
Tweet
Mail
Google-plus
Các tin khác