14/07/2022 02:57
Theo chu kỳ dịch tễ 3 năm một lần thì năm 2022 sẽ là năm sốt xuất huyết diễn biến phức tạp và có nguy cơ lan rộng, bùng phát thành dịch. Do đó, để giúp bạn đọc hiểu rõ hơn về mức độ nguy hiểm của bệnh sốt xuất huyết, những lưu ý khi mắc bệnh và các biện pháp giúp phòng, chống dịch bệnh sốt xuất huyết, phóng viên đã có cuộc trao đổi với Thạc sĩ, bác sĩ Hoàng Hải Phúc, Phó Giám đốc Phụ trách Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh Đắk Lắk và bác sĩ Phạm Hồng Lâm, Trưởng khoa Truyền nhiễm, Bệnh viện Đa khoa vùng Tây Nguyên.
Câu 1: Thưa bác sĩ Hoàng Hải Phúc, bác sĩ có thể cho biết tình hình diễn biến bệnh sốt xuất huyết trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk hiện nay như thế nào?
Bác sĩ Phúc: Tại địa bàn tỉnh Đắk Lắk, tình hình diễn biến bệnh sốt xuất huyết diễn ra rất phức tạp. Đến ngày 11/7/2022, toàn tỉnh đã ghi nhận 1.283 trường hợp mắc sốt xuất huyết, tăng 4 lần so với năm 2021, trên 15 huyện, thị xã, thành phố đều ghi nhận bệnh nhân mắc sốt xuất huyết, đặc biệt số ca mắc cao ghi nhận tại các huyện Ea Súp, Buôn Đôn, Krông Pắk, còn các huyện khác mắc rải rác. Hiện tại tỉnh Đắk Lắk đã ghi nhận 76 ổ dịch sốt xuất huyết. Trước tình hình diễn biến phức tạp của bệnh sốt xuất huyết, ngành y tế đã triển khai rất nhiều biện pháp phòng, chống sốt xuất huyết trong thời gian tới.
Câu 2: Trước diễn biến phức tạp của bệnh sốt xuất huyết, CDC đã triển khai các hoạt động gì để phòng, chống bệnh, thưa bác sĩ Hoàng Hải Phúc?
Bác sĩ Phúc: Trước tình hình diễn biến dịch sốt xuất huyết gia tăng trên địa bàn tỉnh Đắk lắk, với vai trò là cơ quan tham mưu cho Sở Y tế để phòng, chống bệnh, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh Đắk Lắk đã tham mưu cho Sở Y tế, UBND tỉnh ban hành các kế hoạch, các công văn chỉ đạo UBND các huyện, thị xã, thành phố và theo hệ thống y tế để triển khai các biện pháp phòng, chống sốt xuất huyết và triển khai các biện pháp tuyên truyền để phòng, chống sốt xuất huyết trong thời gian tới. Chúng tôi đã tham mưu cho UBND tỉnh chiến dịch phòng chống diệt lăng quăng, bọ gậy trên địa bàn toàn tỉnh và tăng cường công tác truyền thông, tập huấn cũng như triển khai công tác xét nghiệm, chấn đoán nhanh để triển khai, xử lý các ổ dịch khi phát hiện có bệnh nhân, đồng thời cung cấp hóa chất cho các tuyến để chủ động trong công tác phòng chống dịch khi có dịch xảy ra trên địa bàn.
Câu 3: Bác sĩ có khuyến cáo nào đối với người dân để phòng, tránh dịch bệnh sốt xuất huyết?
Bác sĩ Phúc: Trước tình hình bệnh sốt xuất huyết gia tăng và hiện tại chưa có thuốc điều trị đặc hiệu, cũng như vắc xin phòng bệnh, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh đã xây dựng các kế hoạch thông tin tuyên truyền để người dân hiểu và phòng, chống một cách hữu hiệu. Trước tiên, đó là ý thức của người dân, phải hiểu rõ về bệnh sốt xuất huyết, thứ hai, người dân phải phát quang bụi rậm, vệ sinh sạch sẽ nơi ở để phòng, chống bệnh sốt xuất huyết. Thứ 3, người dân phải tăng cường công tác vệ sinh, lật úp các vật dụng không cần thiết, các phế liệu như chum vỡ, lốp xe… làm sao để không có nơi trú ngụ của muỗi sốt xuất huyết, lăng quăng, bọ gậy, giảm được nơi sinh sản của muỗi để phòng, chống sốt xuất huyết và hi vọng rằng mỗi người dân là một tuyên truyền viên để phòng chống sốt xuất huyết trong thời gian tới nhằm khống chế bệnh này tránh lây lan trên diện rộng.
Trước diễn biến phức tạp của bệnh sốt xuất huyết hiện nay thì vấn đề điều trị cũng rất được quan tâm. Xin có câu hỏi dành cho bác sĩ Phạm Hồng Lâm, Trưởng khoa Truyền nhiễm, Bệnh viện Đa khoa vùng Tây Nguyên.
Câu 1: Xin bác sĩ cho biết những biểu hiện của bệnh sốt xuất huyết và bệnh có mức độ nguy hiểm như thế nào nếu người mắc chủ quan?
Bác sĩ Lâm: Sốt xuất huyết biểu hiện qua 3 giai đoạn. Giai đoạn đầu bệnh nhân có biểu hiện sốt, sốt cao đột ngột, đau đầu, rối loạn tiêu hóa, có các dấu hiệu xuất huyết như phát ban, chân tay sưng tím, các dấu hiệu xuất huyết tự nhiên, tùy từng trường hợp có thể có các dấu hiệu cảnh báo hoặc chuyển nặng. Giai đoạn 2 từ ngày thứ 3 đến ngày thứ 7, bệnh nhân có diễn biến trong giai đoạn nguy hiểm, đây là giai đoạn hết sức quan trọng, bệnh nhân cần phải để ý để có hướng xử lý kịp thời. Giai đoạn 3 là gian đoạn lui bệnh, bệnh nhân còn mệt mỏi, tiểu cầu giảm. Sốt xuất huyết có 3 giai đoạn xảy ra, và điều đặc biệt cần hết sức lưu ý đó là tình trạng sốt xuất huyết có thể gây nguy hiểm đến tính mạng bởi 3 điều sau, một là sốc giảm thể tích, 2 là xuất huyết nặng, 3 là suy tạng.
Câu 2: Sốt xuất huyết bao gồm các type nào và một người có thể mắc sốt xuất huyết mấy lần trong đời, thưa bác sĩ?
Bác sĩ Lâm: Sốt xuất huyết là bệnh do vi rút và có 4 type huyết thanh, D1, D2, D3, và D4. Theo thống kê của trung ương, hiện tại ở Việt Nam và ở Đắk Lắk, chủ yếu là type D2. Như vậy, một người dân có thể mắc 4 lần sốt xuất huyết. Bởi vì ứng với một type, một người nhiễm chỉ có thể miễn dịch với type đó mà thôi. Do vậy, những lần sau người bệnh vẫn có thể mắc lại sốt xuất huyết. Cũng không có gì ngạc nhiên nếu như một người bị tới 4 lần sốt xuất huyết. Khi đến cơ sở y tế, bác sĩ sẽ làm các xét nghiệm về mặt lâm sàng để xác định bệnh nhân mắc type nào. Điều cơ bản ở đây, khi biết được type gây bệnh, hoặc lần tái nhiễm thứ 2 thì bác sĩ sẽ có các cảnh báo vì những tình huống có thể nặng lên để có những chẩn đoán, điều trị và xử lý kịp thời.
Câu 3: Khi mắc sốt xuất huyết, người bệnh cần lưu ý đến các vấn đề gì, thưa bác sĩ?
Bác sĩ Lâm: Theo tài liệu của CDC Mỹ cũng như Bộ Y tế, sốt xuất huyết là bệnh 7 ngày, người dân phải xác định được giai đoạn nào là giai đoạn nguy hiểm, dưới sự giám sát, hướng dẫn của thầy thuốc. Nếu bị sốt xuất huyết, trong 3 ngày đầu giai đoạn sốt, giai đoạn này chưa có gì nguy hiểm, chủ yếu giai đoạn này là kiểm soát nhiệt độ bằng hạ nhiệt dưới sự hướng dẫn của thầy thuốc bằng lau mát và bù đủ nước, uống thêm vitamin C và các thức ăn lỏng. Cơ bản nhất khi mắc sốt xuất huyết, người bệnh phải đến cơ sở y tế thăm khám trong các trường hợp như có biểu hiện mệt tăng lên, nôn ói và đau bụng, đặc biệt là đau bụng vùng gan. Dấu hiệu đau bụng là dấu hiệu sớm nhất của việc thiếu nước, tiểu ít, thần kinh li bì, bứt rứt, đây là những biểu hiện nặng, người dân cần phải biết và cần nhập viện kịp thời.
Để cùng với CDC của tỉnh làm tốt công tác phòng chống sốt xuất huyết, ngoài công tác truyền thông đóng vai trò quan trọng, thì công tác điều trị đặc biệt của tuyến y tế cơ sở đóng vai trò hết sức quan trọng, hãy chuyển lên tuyến trên các trường hợp có dấu hiệu cảnh báo hoặc các trường hợp có bệnh lý nền thì tuyến trên sẽ đảm bảo nếu như xác định được mức độ nguy hiểm của từng nhóm bệnh nhân. Đặc biệt hiện tại trong Bệnh viện tỉnh, tính từ đầu năm có 250 bệnh nhân, trong số này có đến 3 đến 5% có biểu hiện nặng, tức là phải bù nước cấp cứu, truyền tiểu cầu, điều chỉnh rối lọan đông máu, nhóm số 2 là nhóm cảnh báo, nhóm số 3 là nhóm nhẹ. Tuyến tỉnh chủ yếu phụ trách nhóm cảnh báo và nhóm nặng, còn nhóm nhẹ chủ yếu là tuyến y tế cơ sở. Do đó, việc các tuyến y tế cơ sở xác định được giai đoạn bệnh nhân chuyển nặng và chuyển viện kịp thời đóng vai trò quan trọng để quá trình điều trị bệnh nhân kịp thời và đạt hiệu quả hơn.
Xin trân trọng cảm ơn 2 bác sĩ!
Bài: Mai Lê; ảnh: Đình Thi
Facebook
Tweet
Mail
Google-plus
Các tin khác