SỞ Y TẾ TỈNH ĐẮK LẮK

Trang bị kiến thức, tạo “lá chắn” bảo vệ học sinh, thanh niên trong việc chăm sóc sức khỏe sinh sản và phòng chống xâm hại tình dục

26/06/2025 03:40

Những năm gần đây, công tác chăm sóc sức khỏe sinh sản (SKSS) và phòng chống xâm hại tình dục (XHTD) cho trẻ vị thành niên và thanh niên đã trở thành một trong những ưu tiên hàng đầu trong các hoạt động chăm sóc sức khỏe cộng đồng tại phường Khánh Xuân (TP. Buôn Ma Thuột, tỉnh Đắk Lắk). Nhận thức được tầm quan trọng của việc bảo vệ SKSS và phòng ngừa các hành vi XHTD đối với nhóm đối tượng này, Trạm Y tế phường Khánh Xuân đã triển khai nhiều hoạt động thiết thực nhằm nâng cao nhận thức, cung cấp kiến thức, và tạo ra môi trường an toàn cho các em.

Xâm hại tình dục và tảo hôn là một trong những vấn đề nhức nhối trong xã hội hiện nay, và trẻ vị thành niên, thanh niên là nhóm đối tượng dễ bị tổn thương. Theo thống kê, hàng năm trên thế giới có tới 1/3 các trường hợp mang thai đều là mang thai ngoài ý muốn; 36% độ tuổi vị thành niên có quan hệ tình dục nhưng không sử dụng biện pháp bảo vệ. Trong khi đó, tỷ lệ mắc bệnh lây truyền qua đường tình dục cao nhất ở độ tuổi dưới 25. Theo thống kê của Hội Kế hoạch hóa gia đình Việt Nam, mỗi năm cả nước có trên 1 triệu ca nạo/phá thai, trong đó 20% ở lứa tuổi vị thành niên. Đáng báo động khi tỷ lệ vô sinh thứ phát do nạo phá thai chiếm đến 20% trường hợp vô sinh, trong đó, tỷ lệ phá thai ở tuổi vị thành niên chiếm khá cao. Đây là điều rất đáng lo ngại và là vấn đề lớn cần sự can thiệp mạnh mẽ từ cộng đồng, chính quyền và các tổ chức xã hội. Những hệ lụy từ xâm hại tình dục và tảo hôn không chỉ ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe thể chất mà còn tác động sâu sắc đến tâm lý, tương lai và quyền lợi của trẻ em, đặc biệt là trẻ vị thành niên và thanh niên. Hiểu rõ những hậu quả nghiêm trọng khi trẻ vị thành niên, thanh niên không được trang bị đầy đủ các kiến thức về chăm sóc SKSS và phòng chống XHTD, những năm gần đây, Trạm Y tế phường Khánh Xuân đã chủ động quan tâm, đẩy mạnh hoạt động giáo dục giới tính, chăm sóc SKSS cho thanh, thiếu niên trên địa bàn. Với hơn 3.167 trẻ vị thành niên và 1.768 thanh niên, bằng các hình thức truyền thông, giáo dục đa dạng, phong phú, Trạm đã giúp các em hiểu đúng về giới tính, biết cách tự chăm sóc, bảo vệ mình. Bà Nguyễn Thị Hồng Vy – Phó Trưởng Trạm Y tế phường Khánh Xuân, TP. Buôn Ma Thuột, tỉnh Đắk Lắk, cho biết: Tuổi vị thành niên là giai đoạn phát triển nhanh về thể chất, đòi hỏi phải có kiến thức để hiểu và đón nhận những thay đổi trong cơ thể, đặc biệt là về sức khỏe sinh sản. Để giúp các em không bị thiếu hụt kiến thức, nâng cao nhận thức về chăm sóc SKSS và phòng chống XHTD cho trẻ vị thành niên, thanh niên, Trạm đã triển khai nhiều hoạt động như tổ chức nói chuyện chuyên đề tại các buổi sinh hoạt hè, sinh hoạt tại trường học, nhà cộng đồng, tổ dân phố, thôn buôn và các buổi sinh hoạt câu lạc bộ. Bên cạnh đó, Trạm còn tích cực tuyên truyền trên hệ thống loa đài của phường,các trang mạng xã hội zalo, facebook về lợi ích của việc khám và tư vấn về SKSS, kế hoạch hóa gia đình cho trẻ vị thành niên, thanh niên và phòng chống XHTD trẻ em. Định kỳ hằng quý, ban dân số sẽ kết hợp với các ban, ngành đoàn thể từ phường đến buôn, tổ dân phố tổ chức các buổi sinh hoạt câu lạc bộ, họp nhóm, tọa đàm để truyền thông, cung cấp các kiến thức bổ ích cho trẻ. Đồng thời tích cực lồng ghép tuyên truyền trong các buổi tọa đàm, giao ban buôn, tổ dân phố để các bậc cha mẹ, ông bà, anh chị trang bị thêm kiến thức, kỹ năng giáo dục vị thành niên, thanh niên về sức khỏe giới tính, SKSS, các biện pháp tránh thai, phòng tránh mang thai ngoài ý muốn, phòng tránh các bệnh lây truyền qua đường tình dục, HIV/AIDS... Qua đó khi về nhà, người lớn sẽ truyền đạt lại cho con em trong gia đình, tạo nên mối quan hệ chặt chẽ giữa gia đình, nhà trường và cộng đồng, qua đó tạo ra một môi trường an toàn, lành mạnh cho trẻ vị thành niên, thanh niên, giúp nâng cao hiệu quả trong việc giáo dục giới tính và bảo vệ trẻ.

Cán bộ Trạm Y tế phường Khánh Xuân thông tin cho người dân các kiến thức về chăm sóc sức khoẻ sinh sản và phòng chống xâm hại tình dục.

Mới đây, ngày 21/6, Trạm Y tế phường Khánh Xuân phối hợp với phòng Dân số - Truyền thông giáo dục sức khoẻ Trung tâm Y tế TP. Buôn Ma Thuột và đoàn Thanh niên của phường đã tổ chức buổi nói chuyện chuyên đề “Chăm sóc SKSS vị thành niên, thanh niên và phòng chống XHTD trẻ em” trên địa bàn phường cho các em vị thành niên, thanh niên tại hội trường UBND phường Khánh Xuân. Buổi nói chuyện không chỉ giới thiệu các kiến thức về sự phát triển cơ thể, chu kỳ kinh nguyệt, các biện pháp tránh thai an toàn mà còn giúp các em hiểu được tầm quan trọng của việc chăm sóc sức khỏe sinh sản ngay từ khi còn trẻ. Các nội dung giáo dục này đều được cán bộ y tế trình bày sinh động, dễ hiểu, gần gũi với thực tế đời sống của các em, nhằm tránh cảm giác e ngại hay xấu hổ khi bàn về các vấn đề nhạy cảm. Qua đó đã giúp các em có thêm nhiều kiến thức trong việc chăm sóc SKSS, giới tính, tâm sinh lý tuổi dậy thì. Đồng thời giúp trẻ có thái độ đúng đắn và hành vi lành mạnh, trang bị kỹ năng sống,kỹ năng bảo vệ bản thân, nhận diện các hành vi xâm hại và biết cách phòng tránh nguy cơ bị xâm hại tình dục. Nhờ tích cực đẩy mạnh các hoạt động trong việc chăm sóc SKSS và phòng chống XHTD cho trẻ vị thành niên, thanh niên mà từ năm 2020 đến nay, trên địa bàn phường chỉ ghi nhận 3 trường hợp trẻ vị thành niên mang thai. Kết quả này đã phần nào phản ánh sự nỗ lực không nhỏ trong công tác chăm sóc SKSS và phòng chống XHTD cho trẻ vị thành niên và thanh niên. Đây cũng là một dấu hiệu tích cực cho thấy các chiến lược can thiệp và tuyên truyền đã đạt được hiệu quả.

Trạm Y tế phường Khánh Xuân phối hợp với Trung tâm Y tế TP. Buôn Ma Thuột tổ chức buổi nói chuyện cho trẻ vị thành niên vào ngày 21/6.

Em Trịnh Thị Mai Anh (trú tại phường Khánh Xuân, TP. Buôn Ma Thuột, tỉnh Đắk Lắk), chia sẻ: “Khi tham gia, trò chuyện cùng các cô chú cán bộ y tế tại buổi nói chuyện chuyên đề, em và các bạn hiểu rõ hơn về cơ thể mình và được trang bị những kiến thức về giới tính, những biện pháp bảo vệ bản thân. Tại các buổi sinh hoạt, những băn khoăn về giới tính, tâm sinh lý tuổi học trò của chúng em đều được giải đáp. Qua đó em và các bạn tự tin hơn khi biết được các biện pháp để bảo vệ mình”.

Với các hoạt động thiết thực và sự nỗ lực không ngừng nghỉ của Trạm Y tế phường Khánh Xuân, việc nâng cao nhận thức về chăm sóc SKSS và phòng chống XHTD cho trẻ vị thành niên, thanh niên đã và đang đạt được những kết quả tích cực. Những hoạt động này không chỉ giúp các em trang bị kiến thức cần thiết để bảo vệ bản thân mà còn tạo ra một cộng đồng khỏe mạnh, an toàn, và ý thức về trách nhiệm bảo vệ sức khỏe sinh sản cho thế hệ tương lai./.

Mai Lê