Dự và chủ trì hội nghị có Thứ trưởng Bộ Y tế Đỗ Xuân Tuyên, lãnh đạo Tổng cục DS-KHHGĐ, các vụ đơn vị của Tổng cục; đại diện Sở Y tế, Chi cục Dân số cùng cán bộ làm công tác dân số tại điểm cầu của 63 tỉnh, thành phố; Giám đốc BV Phụ sản Trung ương và các bệnh viện tham gia đề án sàng lọc trước sinh và sơ sinh tại các điểm cầu của bệnh viện.
Theo Tổng cục trưởng Tổng cục Dân số Nguyễn Doãn Tú, năm 2021 là năm đầu tiên của kế hoạch 5 năm 2021-2025 triển khai đồng bộ Chiến lược Dân số Việt Nam đến năm 2030 với 6 chương trình, 4 đề án, 2 kế hoạch thực hiện Nghị quyết 21-NQ/TW (khóa XII) của Đảng. Công tác dân số tiếp tục nhận được sự quan tâm của Lãnh đạo Đảng, Nhà nước, sự chỉ đạo sát sao của Lãnh đạo Bộ Y tế; sự phối hợp chặt chẽ của các bộ, ngành, đoàn thể, của cấp ủy, chính quyền địa phương và sự ủng hộ của các tầng lớp Nhân dân.
Hội nghị Tổng kết công tác Dân số năm 2021. Ảnh: Đắc Xuân
Với tinh thần chủ động, quyết liệt, phát huy 60 năm truyền thống, Tổng cục DS-KHHGĐ, Chi cục DS-KHHGĐ, cơ quan dân số cơ sở, cộng tác viên dân số đã nỗ lực vượt khó, cố gắng thực hiện các hoạt động, nhiệm vụ kế hoạch năm 2021 được giao tại Nghị quyết số 01/NQ-CP (Nghị quyết số 01/NQ-CP ngày 01/01/2021 của Chính phủ về nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế- xã hội và dự toán ngân sách nhà nước năm 2021) là "Duy trì vững chắc mức sinh thay thế trong cả nước, giảm mất cân bằng giới tính khi sinh. Nâng cao khả năng tiếp cận các dịch vụ chăm sóc sức khỏe người cao tuổi".
Thứ trưởng Bộ Y tế Đỗ Xuân Tuyên phát biểu chỉ đạo tại Hội nghị. Ảnh: Đắc Xuân
Song năm 2021, công tác dân số cũng còn gặp nhiều khó khăn và hạn chế nhất định. Các hoạt động truyền thông và cung ứng dịch vụ dân số bị gián đoạn, mức sinh có dấu hiệu tăng do bị tác động nghiêm trọng của đại dịch COVID-19; nhiều địa phương tiếp tục kiện toàn, sắp xếp tổ chức bộ máy làm công tác dân số, bao gồm cả mạng lưới cộng tác viên dân số. Một số văn bản, hướng dẫn thực hiện công tác dân số ban hành chậm, không đồng bộ. Kinh phí đầu tư bị cắt giảm sau khi kết thúc Chương trình mục tiêu y tế - dân số, nguồn lực chính của công tác dân số. Chất lượng thông tin, số liệu chuyên ngành dân số chưa đáp ứng yêu cầu.
Tổng cục trưởng Tổng cục Dân số Nguyễn Doãn Tú. Ảnh: Đắc Xuân
Báo cáo tại Hội nghị, Phó Tổng cục trưởng Phạm Vũ Hoàng cho biết, năm 2021 chỉ có 2/11 chỉ tiêu đạt kế hoạch đề ra; tỷ số giới tính khi sinh đạt 111,8 bé trai/100 bé gái; tỷ số giới tính khi sinh giảm 0,1 điểm phần trăm so với năm 2020; tổng tỷ suất sinh là 2,11 con/phụ nữ; có gần 5,28 triệu người mới sử dụng biện pháp tránh thai hiện đại; có 60,78% bà mẹ mang thai được tầm soát, sàng lọc trước sinh; 50% trẻ sơ sinh được sàng lọc sơ sinh; tuổi thọ bình quân tính từ lúc sinh ra là 73,7 tuổi…
Tại hội nghị, các đại biểu đã nghe báo cáo tham luận về công tác dân số năm 2021 của một số tỉnh, thành phố; thảo luận, chia sẻ những khó khăn, vướng mắc; đề xuất giải pháp thực hiện công tác DS-KHHGĐ trong thời gian tới.
Lãnh đạo Tổng cục Dân số tại Hội nghị. Ảnh: Đắc Xuân
Năm 2022, ngành DS-KHHGĐ sẽ tiếp tục chú trọng giải quyết toàn diện, đồng bộ các vấn đề quy mô, cơ cấu, phân bố, đặc biệt là chất lượng dân số với một số chỉ tiêu như: giảm tỷ số giới tính khi sinh -0,1 điểm phần trăm so với năm 2021; tổng tỷ suất sinh đạt 2,1 con/phụ nữ; tuổi thọ trung bình tính từ lúc sinh đạt 73,8 tuổi; tỷ số giới tính khi sinh đạt 111,4 bé trai/100 bé gái; tỷ lệ trẻ được sàng lọc sơ sinh đạt 55%; tỷ lệ bà mẹ mang thai được sàng lọc trước sinh đạt 60%…
Phát biểu chỉ đạo tại Hội nghị, Thứ trưởng Bộ Y tế Đỗ Xuân Tuyên đánh giá cao nỗ lực của toàn ngành Dân số trong năm 2021 đã vượt khó để có được những kết quả đáng ghi nhận trong bối cảnh dịch bệnh COVID-19 tác động trên toàn bộ các hoạt động kinh tế - xã hội của đất nước.
"Dù bối cảnh còn nhiều khó khăn nhưng ngành Dân số đã đạt một số kết quả đáng ghi nhận. Chúng ta duy trì 15 năm liền mức sinh thay thế; cơ bản duy trì được tỉ số giới tính khi sinh là 111,8/100; đạt kết quả tốt trong tầm soát cho bà mẹ mang thai và trẻ sơ sinh để nâng cao chất lượng dân số" - Thứ trưởng Đỗ Xuân Tuyên nói.
Toàn cảnh Hội nghị điểm cầu Bộ Y tế. Ảnh: Đắc Xuân
Thứ trưởng nhấn mạnh sự quan tâm, vào cuộc của các cấp uỷ Đảng, chính quyền địa phương trong công tác dân số. Một số tỉnh đã có nghị quyết về mức hỗ trợ thù lao cho cộng tác viên dân số. Đồng thời Thứ trưởng cũng chỉ rõ những khó khăn của công tác dân số địa phương trong bối cảnh dịch bệnh, lực lượng dân số ở địa phương cũng trực tiếp tham gia, đóng góp vào công tác chống dịch, bên cạnh đó là những thời điểm giãn cách xã hội đã làm cho việc tiếp cận và thực hiện các dịch vụ KHHGĐ gặp nhiều khó khăn.
Điểm cầu Sở Y tế TP Hà Nội
Đầu cầu Sở Y tế Nam Định
Đầu cầu Sở Y tế Ninh Bình
Theo Thứ trưởng Đỗ Xuân Tuyên, ngành Dân số cũng đang đối diện với những khó khăn thách thức: Nguy cơ sinh con thứ ba tăng ở nơi mức sinh cao, nguy cơ mất cân bằng giới tính khi sinh cục bộ; việc thích ứng với dân số vàng, không khẩn trương sẽ mất cơ hội tận dụng khi tốc độ già hoá dân số đang gia tăng; chất lượng dân số chưa cao, tình trạng tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống vẫn còn tồn tại...
Điểm cầu Sở Y tế Đắc Nông
Điểm cầu Sở Y tế Quảng Bình
Tuy nhiên, Thứ trưởng Bộ Y tế cũng cho rằng dù đứng trước tình hình dịch bệnh đang có diễn biến phức tạp với những biến chủng mới, tốc độ lây lan nhanh song công tác dân số năm 2022 sẽ có nhiều thuận lợi khi việc tiêm chủng vaccine được bao phủ, người dân chủ động trong việc phòng chống dịch thì việc tiếp cận với công tác dân số cũng như dịch vụ KHHGĐ sẽ thuận lợi hơn.
Điểm cầu Sở Y tế Bình Thuận
Điểm cầu Sở Y tế Thừa Thiên Huế
Để công tác dân số đạt được kết quả tốt hơn trong năm 2022, Thứ trưởng Đỗ Xuân Tuyên đề nghị Tổng cục Dân số tập trung hoàn thiện Luật Dân số để trình Quốc hội; chủ động phối hợp với các bộ, ngành, địa phương triển khai Nghị quyết 137/NQ-CP; khẩn trương tham mưu Bộ Y tế trình Thủ tướng Chính phủ về chức năng nhiệm vụ của Tổng cục Dân số; Phối hợp các cơ quan đơn vị liên quan bố trí nguồn lực ngân sách chi hàng năm cho 8 đề án đã được phê duyệt; hoàn thiện dự thảo hướng dẫn công tác năm 2022, Bộ Y tế sẽ xem và ban hành sớm để các tỉnh căn cứ thực hiện...
Điểm cầu Sở Y tế Cao Bằng
Điểm cầu Sở Y tế Tây Ninh
Điểm cầu Sở Y tế Nghệ An
Về phía địa phương, Thứ trưởng Bộ Y tế đề nghị các Sở Y tế bố trí ngân sách cho công tác dân số địa phương từ nguồn ngân sách được phân bổ để thực hiện; tranh thủ bố trí các nguồn lực khác cho công tác dân số; tiếp tục rà soát, kiện toàn bộ máy làm công tác dân số từ tỉnh đến huyện, xã. Xây dựng và phê duyệt vị trí việc làm, cân đối việc tuyển dụng viên chức cho công tác dân số tại Trung tâm y tế đa chức năng; Quan tâm và có nguồn lực động viên cho cộng tác viên dân số thôn bản. Đồng thời Thứ trưởng yêu cầu các Sở Y tế đẩy mạnh hơn nữa công tác truyền thông để mọi người dân hiểu, chuyển nhận thức về dân số và phát triển; thúc đẩy phong trào mỗi gia đình sinh đủ hai con; xử lý nghiêm việc lựa chọn giới tính khi sinh ở các cơ sở y tế. Thứ trưởng cũng nhấn mạnh vai trò của địa phương trong việc chủ động, linh hoạt phát huy hiệu quả, đạt kết quả được giao; tranh thủ sự ủng hộ của chính quyền các cấp để cả hệ thống chính trị vào cuộc, phát huy vai trò của Ban chỉ đạo công tác dân số ở địa phương.
Điểm cầu Sở Y tế Lạng Sơn
Điểm cầu Sở Y tế Vĩnh Long
Điểm cầu Sở Y tế Tuyên Quang
Điểm cầu Sở Y tế An Giang
Điểm cầu tỉnh Tiền Giang
Điểm cầu Sở Y tế Gia Lai