07/03/2017 09:21
Tầm quan trọng của testosterone đối với chức năng tiết niệu và tình dục hình như đã rõ ràng. Nhưng vai trò của hormon này đến quá trình chuyển hóa của toàn bộ cơ thể thì nhiều người chưa hiểu rõ, thậm chí còn nhầm lẫn, dẫn đến sự lạm dụng.
|
Biểu đồ nồng độ testosterone ở nam giới theo độ tuổi |
Testosterone là hormon giới quan trọng nhất (còn gọi là androgen) do cơ thể nam bài tiết ra, chịu trách nhiệm chính tạo ra và duy trì những đặc tính của nam giới. Ở tuổi dậy thì, testosterone làm cho giới nam có những thay đổi đặc trưng như dương vật, tinh hoàn to ra, lông râu mọc nhiều, giọng trầm, khối cơ bắp phát triển và khỏe hơn, tầm vóc cơ thể tăng lên. Testosterone đạt mức cao nhất vào độ tuổi 20 - 40, sau đó giảm dần. Bệnh lý tuyến yên và tinh hoàn là những bệnh đòi hỏi liệu pháp testosterone, thể hiện một bệnh cảnh như mỏi mệt, giảm ham muốn tình dục và cả những cơn bốc nóng. Những triệu chứng liên quan đến tuổi tác của sự thiếu hụt testosterone có xu hướng lẫn lộn, ví dụ mất ham muốn tình dục có thể do nhiều nguyên nhân như stress, trầm cảm, dùng thuốc, có vấn đề trong mối quan hệ vợ chồng. Muốn xác định nồng độ testosterone nên làm test về buổi sáng vì hormon này giao động trong cả ngày và cao nhất về buổi sáng. Trong suốt tuổi trưởng thành, testosterone giúp duy trì ham muốn tình dục, sản xuất tinh trùng, phát triển lông tóc kiểu nam, khối cơ và khối xương. Người ta vẫn tưởng rằng testosterone không phải là yếu tố chính khi nam giới chưa đến tuổi dậy thì nhưng thực ra hormon đã phát huy tác dụng của nó từ rất lâu trước tuổi dậy thì. Những dấu hiệu giảm testosterone ở nam giới bao gồm giảm ham muốn tình dục, cương dương kém, giảm số lượng tinh trùng và khả năng sinh sản, hoặc thấy vú to ra. Nam cũng có thể có những triệu chứng tương tự như nữ ở thời kỳ mãn kinh, đó là cơn bốc nóng, dễ cáu giận (tăng sự kích thích), khó tập trung và trầm cảm. Một số nam giới có thể bị giảm bài tiết testosterone nhiều và kéo dài, khi đó bị rụng lông trên cơ thể và giảm khối cơ, xương có thể giòn hơn và dễ gãy, tinh hoàn có thể nhỏ và mềm. Giảm testosterone theo tuổi tác ở nam giới và những triệu chứng đi kèm với sự thiếu hụt testosterone được cho là do sự tắt dục ở nam giới. Những nam giới bị thiếu hụt testosterone do bệnh lý ở tuyến yên hay vùng dưới đồi thường có nồng độ FSH, LH thấp hay hơi thấp. Nam giới có thể bị thiếu testosterone do bất thường về nhiễm sắc thể hay những bệnh liên quan đến gen. Những nam giới có nồng độ testosterone thấp thường phàn nàn là có vấn đề về khả năng và cảm xúc tình dục. Liệu pháp testosterone tỏ ra có thể cải thiện được cả về mặt thể chất và tâm lý. Khi nồng độ testosterone suy giảm thì chức năng tình dục cũng suy giảm theo (ham muốn và khả năng), khí chất và cảm xúc cũng thay đổi, giảm khối lượng cơ và sức mạnh cơ bắp do mô cơ teo và tăng mô mỡ. Mặc dầu vẫn có nhiều nam giới không muốn tìm đến thầy thuốc nhưng những người được điều trị đều hài lòng về liệu pháp đã giúp cải thiện những biến đổi đôi khi xảy ra sớm ngay từ tuổi 50. Liệu pháp bổ sung testosterone có thể giúp một nam giới tuổi 70 khôi phục nồng độ testosterone trở về giới hạn bình thường của độ tuổi này.
BS. Xuân Ánh
Facebook
Tweet
Mail
Google-plus
Các tin khác