SỞ Y TẾ TỈNH ĐẮK LẮK

Vai trò của Truyền thông - Giáo dục sức khỏe trong công tác chăm sóc sức khỏe

05/06/2024 07:43

Sức khỏe là vốn quý nhất của mỗi con người, là nguồn lực quan trọng nhất của xã hội. Tuy nhiên, không phải ai cũng biết cách tự chăm sóc sức khỏe, bảo vệ nguồn lực quan trọng ấy. Trong cuộc sống hàng ngày, vẫn còn rất nhiều người có những hành vi không có lợi cho sức khỏe, thậm chí có thể gây nguy hiểm cho tính mạng. Do đó, truyền thông giáo dục sức khỏe (TTGDSK) chính là hoạt động quan trọng trong quá trình cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe và nâng cao sức khỏe cộng đồng.

Hoạt động TTGDSK không thay thế được các dịch vụ chăm sóc sức khỏe khác, nhưng nó góp phần quan trọng nâng cao hiệu quả của các dịch vụ chăm sóc sức khỏe. Chẳng hạn, trong cuộc sống hàng ngày, TTGDSK giúp cho người dân nâng cao nhận thức về việc loại bỏ những hành vi có hại cho sức khỏe và thay thế bằng những hành vi có lợi để thực hiện các biện pháp phòng tránh bệnh tật; Hoặc trong điều trị, không thể thiếu việc giáo dục cho bệnh nhân thực hiện đúng các chỉ định điều trị, chế độ ăn uống nghỉ ngơi, hay dặn dò, tư vấn cho bệnh nhân khi ra viện duy trì chế độ sau điều trị, phục hồi chức năng. Hoạt động TTGDSK là một trong các hoạt động xã hội rộng lớn, thu hút được sự tham gia của nhiều đối tác, có thể tạo ra được những phong trào hoạt động rộng rãi với sự tham gia tích cực của cộng đồng nhằm giải quyết các vấn đề sức khỏe, bệnh tật, tai nạn thường gặp, góp phần cải thiện và nâng cao sức khỏe. Tại hội thảo “Nâng cao năng lực truyền thông giáo dục sức khoẻ năm 2023”, Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Liên Hương khẳng định: Công tác truyền thông giáo dục sức khỏe luôn nhận được sự quan tâm đặc biệt của Đảng và Nhà nước. Trong tất cả những Nghị quyết của Đảng, chính sách của Nhà nước, các chiến lược, kế hoạch, chương trình hành động của Chính phủ về chăm sóc và bảo vệ sức khỏe nhân dân, công tác truyền thông đều được xác định là một trong những giải pháp quan trọng để đưa Nghị quyết, chính sách vào cuộc sống.

Tập huấn kĩ năng truyền thông giáo dục sức khỏe cho cán bộ y tế. (ảnh: Bảo Trọng)

Với quan điểm dự phòng trong chăm sóc sức khỏe, TTGDSK sẽ mang lại hiệu quả lâu dài bền vững, vì nếu mọi người được cung cấp đủ kiến thức và có những kỹ năng nhất định, họ có thể chủ động quyết định hành vi chăm sóc sức khỏe đúng đắn. Do đó, TTGDSK là nhiệm vụ trước mắt và cũng là nhiệm vụ lâu dài của ngành Y tế, của mọi cán bộ y tế công tác tại các tuyến, các cơ sở y tế. Với sự phát triển của y học và y tế, nhu cầu về thông tin sức khỏe y tế của người dân ngày càng cao, vì thế hoạt động TTGDSK cần được duy trì và phát triển, đáp ứng nhiệm vụ trước mắt và lâu dài trong chăm sóc và nâng cao sức khỏe cộng đồng. Ông Vũ Mạnh Cường, Giám đốc Trung tâm Truyền thông GDSK Trung ương cho rằng cán bộ làm công tác truyền thông GDSK là hạt nhân gắn kết việc truyền đạt thông tin hướng tới nâng cao nhận thức cho người dân về dự phòng sức khỏe, góp phần chăm sóc, bảo vệ và nâng cao sức khỏe nhân dân một cách hiệu quả và nhanh chóng.

Chính vì vậy, truyền thông sức khỏe được xem là “nghệ thuật và phương pháp truyền tải thông tin sức khỏe”, nhằm tạo ảnh hưởng và khuyến khích cá nhân và cộng đồng quan tâm đến sức khỏe và bệnh tật, cách thức phòng bệnh và thực hành phòng bệnh, nâng cao sức khỏe. Thông qua TTGDSK để cung cấp kiến thức, hướng dẫn và hỗ trợ người dân hiểu biết và xác định vấn đề sức khỏe, nhu cầu cần chăm sóc và bảo vệ sức khỏe của họ và của cộng đồng. Hiểu được những việc mà họ cần phải làm để giải quyết các vấn đề sức khỏe, bệnh tật của họ bằng chính nỗ lực của bản thân và sự hỗ trợ bên ngoài. Từ đó có quyết định thực hiện hành động thích hợp nhất để bảo vệ và nâng cao sức khỏe cho bản thân, gia đình và cộng đồng.

Một buổi truyền thông trực tiếp phòng chống bệnh truyền nhiễm tại xã Ea Hồ - huyện Krông Năng. (ảnh: Quang Nhật)

Trong công tác chăm sóc sức khoẻ và phòng bệnh, TTGDSK cho người bệnh, người nhà bệnh nhân, người dân trong cộng đồng là một trong những nhiệm vụ hết sức quan trọng của đội ngũ cán bộ y tế, nhân viên y tế thôn bản…Nếu người làm TTGDSK có kỹ năng truyền thông tốt, sẽ thúc đẩy quá trình thay đổi hành vi nhanh hơn, bền vững hơn; tạo nên sự hài lòng của người bệnh nói riêng và cả người dân trong cộng đồng nói chung. Đây cũng là một trong mục tiêu phấn đấu của ngành y tế hiện nay. TTGDSK là một bộ phận không thể tách rời của hệ thống chăm sóc sức khỏe, của các chương trình y tế, của các cơ sở y tế và mọi cán bộ y tế, chứ không chỉ là nhiệm vụ của cán bộ, làm công tác TTGDSK. TTGDSK cần phải được thực hiện thường xuyên tại tất cả các cơ sở y tế như các bệnh viện, phòng khám, trung tâm y tế, các trạm y tế, cơ quan, trường học, nhà máy, xí nghiệp... TTGDSK có thể thực hiện tại những nơi công cộng của cộng đồng và ngay tại gia đình. Mọi cán bộ y tế dù công tác tại cơ sở nào, tuyến nào đều có trách nhiệm và cần có ý thức lồng ghép thực hiện TTGDSK vào các hoạt động của đơn vị. Từ đó, góp phần thúc đẩy nâng cao sức khỏe, nâng cao chất lượng cuộc sống./.

Minh Thu