SỞ Y TẾ TỈNH ĐẮK LẮK

Cẩn trọng với bệnh viêm màng não mủ

07/06/2024 03:08

Bệnh viêm màng não mủ là bệnh nhiễm khuẩn cấp tính ở màng não do một số vi khuẩn gây nên, là một nhóm bệnh nhiễm trùng hệ thần kinh trung ương, xuất hiện quanh năm. Đây là một nhóm bệnh rất phổ biến ở cả người lớn và trẻ em, nếu bệnh không được phát hiện và điều trị kịp thời sẽ để lại những biến chứng vô cùng nguy hiểm, như: tổn thương não, não úng thủy, áp xe não, tụ mủ dưới màng cứng…Nghiêm trọng hơn bệnh có thể gây tử vong do suy hô hấp nặng, phù não…

Trường hợp bà Đ.T.N.T, 69 tuổi, ở huyện Krông Nô, tỉnh Đắk Nông đang được điều trị bệnh viêm màng não mủ tại Khoa Truyền nhiễm, Bệnh viện Đa khoa vùng Tây Nguyên. Bà T được gia đình đưa vào Bệnh viện trong tình trạng tri giác bất thường, cơ thể mệt mỏi. Những triệu chứng này tương tự như đột quỵ nên lúc đầu bệnh nhân T được đưa đến khoa Nội tim mạch để điều trị và làm các xét nghiệm cần thiết. Kết quả chụp phim, các bác sĩ phát hiện bệnh nhân bị áp xe não, sau đó tiến hành hội chẩn liên khoa, lấy dịch não tủy của bệnh nhân để xét nghiệm thì các bác sĩ chẩn đoán bà T bị viêm màng não mủ. Đây là một ca bệnh nặng, phức tạp, quá trình điều trị gặp nhiều khó khăn do bệnh nhân lớn tuổi, kèm bệnh lý nền cao huyết áp, viêm màng não mủ biến chứng áp xe não. “Khi vào bệnh viện mẹ tôi yếu lắm, tôi nghĩ mẹ tôi sẽ không qua khỏi. Tuy nhiên, nhờ sự nỗ lực và tận tình của đội ngũ y, bác sĩ Khoa truyền nhiễm, sau hơn 20 ngày điều trị, giờ sức khoẻ mẹ tôi đã tiến triển tốt, ăn uống bình thường và có thể xuất viện trong vài ngày tới”, chị Đ.T.N.L (con gái bà T) chia sẻ.

Sức khoẻ bệnh nhân Đ.T.N.T tiến triển tốt sau khi điều trị viêm màng não mủ tại Bệnh viện Đa khoa vùng Tây Nguyên. (ảnh: Đình Thi)

Cũng mắc bệnh viêm màng não mủ, bệnh nhân H’K T. Byă, 21 tuổi ở xã Krông Zing, huyện M’Đrắk, tỉnh Đắk Lắk ban đầu có biểu hiện nôn ói, đau đầu và sốt cao nên gia đình tự mua thuốc về cho bệnh nhân uống, tuy nhiên tình trạng bệnh không cải thiện. Sau đó, bệnh nhân được chuyển đến Trung tâm Y tế huyện M’Đrắk, nhận thấy tình trạng bệnh nhân nặng, nguy kịch nên Trung tâm Y tế huyện M’Đrắk chuyển lên Bệnh viện Đa khoa vùng Tây Nguyên. Các bác sĩ Khoa Truyền nhiễm, Bệnh viện Đa khoa vùng Tây Nguyên cho biết, bệnh nhân này bị viêm màng não mủ trên nền bệnh thiếu máu bẩm sinh nên tình trạng bệnh nặng, khi nhập viện phải chuyền máu liên tục. Mặc dù bệnh nhân đến bệnh viện muộn, song nhờ đáp ứng tốt kháng sinh nên sau 10 ngày điều trị, tình trạng bệnh đã chuyển biến rất tích cực.

Theo bác sĩ Phạm Hồng Lâm, Trưởng Khoa truyền nhiễm, Bệnh viện Đa khoa vùng Tây Nguyên: hàng năm tỷ lệ người dân mắc bệnh viêm màng não mủ nhập viện rất cao. Cụ thể 2 năm trở lại đây bình quân mỗi năm Khoa tiếp nhận từ 80 đến 120 trường hợp mắc bệnh. Năm 2023, tiếp nhận gần 100 trường hợp. 5 tháng đầu năm 2024 tiếp nhận hơn 30 trường hợp mắc bệnh. Đa phần những trường hợp mắc bệnh là do phế cầu, não mô cầu, vi rút liên cầu lợn và do ký sinh trùng.

Viêm màng não mủ tùy theo từng nguyên nhân và cơ địa người bệnh mà mức độ biểu hiện và tính nguy hiểm cũng khác nhau. Người bệnh nặng có thể xuất hiện lú lẫn, mê sảng hoặc kích thích, co giật, thậm chí rơi vào trạng thái nguy kịch. Người bị viêm màng não mủ dễ bị tổn thương hệ thần kinh, biến chứng viêm não, áp xe não, điếc, động kinh...

Viêm màng não mủ có thể xảy ra với bất kể đối tượng nào. Ở người lớn bị viêm màng não mủ thường có triệu chứng điển hình hơn, song đôi khi khó chẩn đoán do dễ nhầm lẫn với các triệu chứng của bệnh lý khác. Các triệu chứng của viêm màng não mủ thường khởi phát đột ngột như: Sốt cao, nôn ói, đau đầu, cứng gáy, mệt mỏi, nhạy cảm với ánh sáng, xuất huyết hoặc ban xuất huyết với hình dạng bất thường trên da..

Bác sĩ Phạm Hồng Lâm kiểm tra sức khoẻ cho bệnh nhân bị viêm màng não mủ. (ảnh: Đình Thi)

Cũng theo bác sĩ lâm, trong bệnh viêm màng não mủ có hai nhóm bệnh cần lưu ý nhất là nhóm thần kinh trung ương và tăng bạch cầu ái toan. Cả hai nhóm này đều có tính chất bệnh lý phức tạp, nguy hiểm, triệu chứng mắc bệnh không điển hình nên nhiều trường hợp chủ quan không đến bệnh viện sớm. Nếu bệnh không được phát hiện sớm và điều trị kịp thời sẽ để lại biến chứng vô cùng nguy hiểm. Thông thường nhiễm trùng thần kinh trung ương bệnh nhân đến sớm hay muộn liên quan đến công tác điều trị. Nếu bệnh nhân đến sớm việc chẩn đoán dễ dàng hơn, đến muộn có những biến chứng nặng và những biến chứng này nếu bệnh nhân có bệnh lý nền như tăng huyết áp, tiểu đường… thì gây suy giảm hệ miễn dịch nhanh chóng, tri giác xấu dần đi, thậm chí là tử vong.

Với tính chất nguy hiểm và phức tạp của bệnh viêm màng não mủ, nếu chưa xác định được nguyên căn gây bệnh mà có xuất hiện những dấu hiệu, như: sốt cao bất thường, nôn ói, đau đầu, cứng gáy, các bất thường về thần kinh, mệt mỏi, nhạy cảm với ánh sáng ….hãy nhanh chóng đến cơ sở y tế có chuyên khoa để kiểm tra, phát hiện bệnh. Việc phát hiện sớm và chẩn đoán viêm màng não mủ kịp thời có ý nghĩa rất quan trọng trong điều trị nhằm hạn chế tối đa nguy cơ tử vong và di chứng cho người bệnh. Bác sĩ sẽ dựa vào các triệu chứng lâm sàng và xét nghiệm, đặc biệt xét nghiệm dịch não tủy để chẩn đoán bệnh. Nhất là trẻ nhỏ, sức đề kháng yếu, nếu tiếp cận điều trị chậm trễ, nguy cơ tử vong hoặc để lại di chứng thần kinh, như: co giật, mù lòa, điếc, yếu liệt tay chân, kém nhận thức rất cao. Ngoài ra, khi mắc bệnh cần tuân thủ điều trị của các bác sĩ, tái khám và theo dõi bệnh nhân, nếu có biểu hiện bất thường cần thông báo cho bác sĩ điều trị, tránh những hệ lụy đến sức khỏe của người bệnh sau này./.

Mỹ Hạnh