SỞ Y TẾ TỈNH ĐẮK LẮK

Sự cần thiết của việc khám, tư vấn sức khoẻ tiền hôn nhân

02/12/2024 05:13

Khám sức khoẻ tiền hôn nhân là một trong những yếu tố cần thiết, quan trọng không chỉ giúp các cặp đôi chuẩn bị sẵn sàng tâm lý trước khi bước vào một vai trò mới, mà còn là biện pháp hữu ích để tầm soát các căn bệnh nguy hiểm, từ đó tránh những hệ lụy không đáng có trong cuộc sống vợ chồng và tương lai của con cái sau này.

Các chuyên gia y tế khẳng định việc khám sức khoẻ tiền hôn nhân là một trong những hình thức sàng lọc đầu tiên và vô cùng quan trọng trong việc nâng cao chất lượng dân số nhằm giúp phòng ngừa, phát hiện và điều trị sớm nhiều căn bệnh nguy hiểm. Khi đi khám sức khỏe tiền hôn nhân có nhiều lợi ích: Được trang bị kiến thức hôn nhân, sinh hoạt vợ chồng; tầm soát các bệnh truyền nhiễm; phát hiện sớm các bệnh lý sinh sản; phát hiện các bệnh di truyền, có thể truyền sang em bé... giúp phòng tránh những rủi ro sau này. Sự hiểu biết và thực hiện những biện pháp sinh đẻ có kế hoạch giúp kiểm soát được số con, khoảng cách giữa các lần sinh và là một biện pháp bảo vệ sức khỏe, vóc dáng của người phụ nữ, tránh việc mang thai ngoài ý muốn dẫn đến phải nạo phá thai. Những kiến thức về việc dự phòng bệnh lý, dị tật bẩm sinh cho con là hết sức quan trọng. Những bệnh tật ở người cha, người mẹ tương lai có thể ảnh hưởng xấu đến thai nhi cần được phát hiện và điều trị sớm, thậm chí nếu không thể khắc phục thì được đề xuất biện pháp không nên sinh con nhằm tránh sinh ra những đứa trẻ dị tật, thiểu năng vừa là một nỗi đau của gia đình vừa trở thành gánh nặng của xã hội. Thực tế, có không ít trường hợp vì thiếu hiểu biết về sức khỏe sinh sản mà tình cảm vợ chồng rạn nứt, kéo theo ảnh hưởng đến các yếu tố khác, như: Kinh tế, sức khỏe, tâm lý… Những rắc rối đó có thể dự phòng nhằm tránh hoặc giảm nhẹ rủi ro nếu người nam, nữ thì được hướng dẫn và chăm sóc sức khỏe sinh sản tiền hôn nhân.

Ông Phạm Văn Đại, Phó Phụ trách phòng dân số, Trung tâm Y tế huyện Ea H’leo cho biết: khám sức khoẻ tiền hôn nhân là việc kiểm tra sức khoẻ tổng quát và sức khoẻ sinh sản cho các cặp đôi trước khi bước vào cuộc sống hôn nhân để kịp thời phát hiện những bất thường nhằm chủ động phòng ngừa và sinh ra những đứa con khoẻ mạnh.

Khám sức khoẻ tiền hôn nhân là biện pháp hữu ích để tầm soát các căn bệnh nguy hiểm, từ đó tránh những hệ lụy không đáng có trong cuộc sống vợ chồng và tương lai của con cái sau này..

(ảnh: Bảo Trọng)

Theo các chuyên gia y tế, qua việc khám sức khoẻ tiền hôn nhân sẽ phát hiện những bệnh lý truyền nhiễm, như: viêm gan B, HIV, những bệnh lây truyền qua đường tình dục (lậu, giang mai); kiểm tra và phát hiện những bệnh lý do di truyền; tầm soát và phát hiện bệnh lý liên quan đến vấn đề sinh sản, những bệnh lý phụ khoa…Đối với nam giới sẽ được khám bệnh ở tuyến tiền liệt, làm tinh dịch đồ để đánh giá chất lượng tinh trùng có ổn hay không hoặc một số bệnh lây truyền qua đường tình dục. Sàng lọc người lành mang gen bệnh giúp dự phòng các bệnh lý, dị tật bẩm sinh cho con trong tương lai. Ngoài ra, tư vấn, khám tiền hôn nhân còn giúp cho phụ nữ có điều kiện sức khỏe để mang thai và sinh đẻ an toàn; Giúp hiểu rõ và tiêm vắc xin cũng như bổ sung khoáng chất, chế độ dinh dưỡng sao cho hợp lý để chuẩn bị điều kiện sức khỏe để mang thai; Làm mẹ an toàn; chăm sóc trẻ sơ sinh và lợi ích của việc nuôi con bằng sữa mẹ; Những vấn đề về tình dục, sức khỏe tình dục và phòng ngừa bạo lực tình dục; Tránh tình trạng mang thai ngoài ý muốn, nạo phá thai không an toàn và thực hiện sinh đẻ có kế hoạch một cách hiệu quả nhất, điều này cũng một phần giúp phụ nữ kiểm soát sự mang thai, thời điểm có con và số lượng con cái một cách tốt nhất.

Với ý nghĩa và tầm quan trọng của việc chăm sóc sức khoẻ tiền hôn nhân, thời gian qua, Phòng dân số - Trung tâm Y tế huyện Ea H’leo đã đẩy mạnh truyền thông, giáo dục nâng cao nhận thức, chuyển đổi hành vi của người dân, cộng đồng về tư vấn và khám sức khoẻ tiền hôn nhân. Trung tâm đã phối hợp với UBND các xã tổ chức các buổi truyền thông tại cộng đồng nhằm cũng cấp kiến thức về sức khoẻ sinh sản trước hôn nhân, các biện pháp tránh thai an toàn, phòng chữa bệnh phụ khoa…Qua đó, giúp nhiều chị em, đặc biệt là chị em ở vùng sâu vùng xa, ít có điều kiện tiếp xúc các dịch vụ y tế có được những kiến thức cơ bản trong chăm sóc sức khoẻ tiền hôn nhân.

Em Kpă H’Hà, 20 tuổi (xã Ea H’leo, huyện Ea H’leo) cho hay: “Sau khi tham dự buổi truyền thông về chăm sóc sức khoẻ tiền hôn nhân do Trung tâm Y tế huyện Ea H’leo tổ chức, em thấy được sự cần thiết của việc khám sức khoẻ trước khi cưới. Việc làm này có thể giúp em và bạn đời hiểu rõ tình trạng sức khoẻ, có kiến thức chăm sóc nhau được tốt hơn, phòng tránh và kịp thời chữa trị những bệnh lây qua đường tình dục. Đặc biệt nếu biết được bệnh tình của bố mẹ thì có thể sẽ phòng tránh một số bệnh di truyền cho con.

“Tư vấn và khám sức khỏe tiền hôn nhân đóng vai trò rất quan trọng, vì thế Bộ Y tế đã ban hành một quyết định riêng cho chương trình này tại Quyết định số 25/QĐ-BYT ngày 07/11/2021 về việc ban hành hướng dẫn chuyên môn về tư vấn và khám sức khỏe tiền hôn nhân. Tuy nhiên, hiện nay, khám sức khoẻ tiền hôn nhân vẫn còn quá xa lạ với người dân, nhất là người dân vùng sâu vùng xa. Qua thực tế các buổi tuyên truyền cho người dân và qua khảo sát thực tế cho thấy hầu như không ai quan tâm đến vấn đề này. Việc tiến hành khám sức khỏe tiền hôn nhân của các cặp vợ chồng được xem là hình thức sàng lọc bước một trong việc nâng cao chất lượng dân số. Do đó, thời gian tới, bên cạnh sự nỗ lực của ngành y tế, cần sự vào cuộc của các cấp, ngành trong công tác truyền thông, nâng cao nhận thức và quan trọng nhất là chính bản thân người trong cuộc phải ý thức được rằng khám sức khỏe trước khi kết hôn là điều kiện cần và đủ, thực hiện một cách tự giác, có trách nhiệm để tiến tới hôn nhân an toàn, hạnh phúc, bền vững”, ông Đại cho biết thêm.

Mỹ Hạnh