SỞ Y TẾ TỈNH ĐẮK LẮK

Hậu COVID-19 và những điều cần biết

21/04/2022 10:20

F0 đã khỏi bệnh vẫn có thể gặp hàng loạt triệu chứng và di chứng hậu Covid-19 kéo dài từ 2-6 tháng như: sốt, ho, khó thở, mệt mỏi, tim đập nhanh, đau cơ bắp, rụng tóc, rối loạn nội tiết… Một số triệu chứng có thể tự khỏi, một số biến chứng sau khi khỏi COVID-19 trở nặng phải nhập viện điều trị, gây ảnh hưởng sức khỏe và tài chính. Để hiểu rõ hơn về hậu COVID-19, Thạc sĩ, bác sĩ Bạch Thị Hoài Dương, bác sĩ điều trị Khoa Nội Bệnh viện Đa khoa Thiện Hạnh đã có cuộc trao đổi về vấn đề này.

*Xin bác sĩ cho biết hậu COVID-19 thường có các biểu hiện như thế nào và thời gian kéo dài bao lâu?

Bs Dương: Di chứng hậu COVID-19 biểu hiện rất đa dạng, có rất nhiều cơ quan bị ảnh hưởng, trong đó các cơ quan thường gặp như hô hấp, bệnh nhân sẽ có biểu hiện ho kéo dài, khó thở từ mức độ nhẹ đến nặng, biểu hiện giảm chức năng hô hấp do sơ phổi, ngoài ra các biểu hiện thần kinh cũng hay gặp như rối loạn giấc ngủ, đau đầu, chóng mặt, bệnh nhân có biểu hiện giảm nhận thức trong hội chứng não sương mù, các biểu hiện về tim mạch như hồi hộp đánh trống ngực, nặng hơn có thể viêm cơ tim, suy tim. Các biểu hiện ít gặp hơn có thể ở hệ tiêu hóa như chán ăn, tiêu chảy; Về long tóc, móng như rụng tóc hoặc các biểu hiện như tăng men gan, suy thận. Theo nghiên cứu, các biểu hiện này tồn tại từ 3-6 tháng, có 1 số ít di chứng có thể kéo dài đến cả năm.

* Các di chứng hậu COVID-19 sẽ ảnh hưởng đến sức khỏe như thế nào thưa bác sĩ?

Bs Dương: Các di chứng hậu COVID-19 có thể ảnh hưởng kéo dài đến sức khỏe bệnh nhân, làm bệnh nhân khó quay trở lại làm việc hoặc ảnh hưởng đến các hoạt động xã hội. Ngoài ra còn có thể ảnh hưởng đến sức khỏe tâm thần cũng như ảnh hưởng không nhỏ tới kinh tế của cá nhân, gia đình và xã hội.

*Xin bác sĩ cho biết thời điểm phù hợp để bệnh nhân thăm khám hậu COVID-19?

Bs Dương: COVID-19 và hậu COVID-19 chia làm 3 giai đoạn, giai đoạn đầu tiên là 4 tuần đầu, gian đoạn từ 4 tuần đến 12 tuần là COVID kéo dài (Long COVID-19), sau giai đoạn 12 tuần là hậu COVID-19. Để phát hiện sớm các di chứng và can thiệp, hỗ trợ điều trị kịp thời, chúng tôi khuyến cáo bệnh nhân nên thăm khám sau 4 tuần nếu vẫn còn triệu chứng từ giai đoạn cấp. Nguyên tắc chung của điều trị hậu COVID-19 là điều trị không đặc hiệu, có nghĩa là bệnh nhân chỉ điều trị triệu chứng, chăm sóc toàn diện và phục hồi chức năng, như phục hồi chức năng hô hấp, thần kinh cơ. Tại Bệnh viện Đa khoa Thiện Hạnh đã tiếp nhận và điều trị cho rất nhiều bệnh nhân hậu COVID-19, bệnh nhân đến với các biểu hiện khác nhau, bác sĩ khám nội tổng quát và sẽ định hướng các triệu chứng của bệnh nhân để thực hiện các cận lâm sàng thích hợp, từ đó đưa ra những chẩn đoán, trên những chẩn đoán đó xác định bệnh nhân có yếu tố về thực thể hay tinh thần để đưa ra lời khuyên sức khỏe cũng như đưa ra các phương pháp điều trị triệu chứng, phối hợp phục hồi chức năng cho bệnh nhân. Các bệnh nhân nặng hơn, có biểu hiện khó thở, suy hô hấp cho nhập viện thì sẽ được thở ô xy, điều trị kháng viêm kết hợp phục hồi hô hấp tại giường.

* Các biện pháp giúp bệnh nhân hạn chế mắc các di chứng hậu COVID-19?

Bs Dương: Theo các nghiên cứu, bệnh nhân mắc COVID-19 không triệu chứng hoặc triệu chứng nhẹ có 10-35% bệnh nhân có di chứng hậu COVID-19, còn đối với các bệnh nhân F0 nặng phải điều trị ICU di chứng hậu COVID-19 đến 80%. Do đó, để không bị di chứng hậu COVID-19 tốt nhất phòng để không mắc bệnh bằng cách áp dụng 5K của Bộ Y tế. Nếu có bị mắc COVID-19 thì không để cho bệnh nặng bằng cách tiêm vắc xin phòng COVID-19. Những trường hợp bệnh nhân có bệnh nền, huyết áp cao, dị ứng vẫn chưa tiêm vắc xin thì nên tiêm vắc xin tại các bệnh viện để theo dõi sau tiêm, giúp bệnh nhân không bị COVID nặng và di chứng COVID. Một điều rất may khi nghiên cứu hậu COVID-19, các di chứng có thể cải thiện theo thời gian, sau 3-6 tháng di chứng hậu COVID-19 cải thiện, nên có thể trấn an bệnh nhân.

Xin cảm ơn bác sĩ!

Bài: Mai Lê; ảnh: Quang Nhật