07/07/2023 09:04
Hiện nay ở nước ta tỷ lệ tử vong ở trẻ sơ sinh vẫn còn cao, nguyên nhân gây tử vong ở trẻ sơ sinh chủ yếu là do đẻ non, nhẹ cân, ngạt, dị tật bẩm sinh, nhiễm khuẩn, viêm phổi, uốn ván sơ sinh. Để hạn chế tử vong và các di chứng ở trẻ sơ sinh ngoài việc chăm sóc thai nghén tốt như khám thai đều đặn, tiêm phòng uốn ván, ăn uống bổ dưỡng, chọn nơi đẻ an toàn, thì sau khi đẻ bà mẹ và gia đình cần biết cách chăm sóc trẻ sơ sinh. Biết cách phát hiện sớm các dấu hiệu nguy hiểm ở trẻ sơ sinh, biết cách xử trí và đưa ngay trẻ đến cơ sở y tế để được cấp cứu kịp thời.
Trẻ sơ sinh cần được chăm sóc đặc biệt. Vì sau khi chào đời, trẻ sơ sinh bắt đầu có những thay đổi, lúc này trẻ sơ sinh vẫn còn non nớt nhưng không còn phụ thuộc hoàn toàn vào cơ thể mẹ về dưỡng khí hơi ấm và thức ăn nữa. Để thích nghi với cuộc sống mới đứa trẻ phải tự thở, tự ăn, tự điều hòa thân nhiệt để thích nghi với một cuộc sống mới. Vì vậy cần phải chăm sóc tốt trẻ sơ sinh, đặc biệt trong hai mươi bốn giờ đầu sau sinh. Theo bác sĩ CKII Hoàng Ngọc Anh Tuấn - Trưởng khoa Hồi sức cấp cứu Nhi và Nhi sơ sinh - Bệnh viện Đa khoa Vùng Tây Nguyên: sau khi trẻ sinh ra sẽ thay đổi môi trường sống một cách đột ngột, ngoài những người cán bộ y tế thì các ông bố bà mẹ phải có những kiến thức cơ bản để biết chăm sóc trẻ. Bởi vì quá trình chăm sóc trẻ sơ sinh liên quan đến cả cuộc sống hoạt động của trẻ sau này và liên quan quá trình phát triển, hoàn thiện của trẻ.
Sau khi trẻ được sinh ra, lau sạch chất nhầy ở mũi và miệng của trẻ, phải giữ ấm cho trẻ bằng các cách sau: Lau khô trẻ ngay sau khi sinh rồi lấy một tấm vải khô, mềm quấn cho trẻ, mùa đông nên quấn bằng chăn đã sấy còn đang ấm. Giữ ấm đầu cho trẻ bằng cách đội mũ mềm cho trẻ, chỉ tắm cho trẻ khi trẻ đã được ít nhất mười hai tiếng sau sinh. Đặt trẻ ở sát cạnh mẹ. Không để trẻ bị lạnh. Nếu trẻ đẻ non tháng hoặc suy dinh dưỡng thì giữ ấm cho trẻ bằng cách cho da trẻ tiếp xúc với da mẹ theo phương pháp da kề da.
|
Trè sơ sinh được áp dụng phương pháp da kề da tại Bệnh viện Đa khoa vùng Tây Nguyên
|
Phương pháp da kề da là để trẻ ở trần nằm sát giữa ngực mẹ cho da trẻ áp vào da mẹ. Bà mẹ mặc áo bao phủ cả con, có thể đắp chăn bên ngoài, làm như vậy hơi ấm từ mẹ sẽ truyền sang con. Để trẻ như vậy thì người mẹ còn có thể cho trẻ bú thường xuyên và dễ dàng.
Sau khi sinh, bà mẹ cần cho trẻ bú mẹ càng sớm càng tốt ngay trong vòng nửa giờ sau khi sinh. Bú sớm như vậy trẻ sẽ được bú sữa non, sữa non là sữa đầu tiên chứa nhiều chất bổ và những chất kháng thể giúp trẻ chống lại một số bệnh nhiễm khuẩn. Cho trẻ bú theo nhu cầu kể cả vào ban đêm. Vì sữa mẹ là thức ăn tốt nhất cho trẻ. Ngoài ra, khi mẹ cho con bú còn có tác dụng làm tử cung co hồi và làm giảm chảy máu mẹ, đồng thời giúp sinh nhiều sữa. Bú mẹ còn làm cho trẻ cảm thấy dễ chịu, giúp cho người mẹ thư giãn và cảm thấy an tâm về đứa con mới sinh của mình.
|
Cho trẻ bú mẹ càng sớm càng tốt ngay sau khi sinh
|
Sau khi sinh, rốn của trẻ chưa lành hẳn nên cần giữ rốn luôn khô sạch. Nếu thấy rốn trẻ ướt đỏ, hôi, da vùng chân rốn đỏ cần mời cán bộ y tế khám và xử trí. Không được tự ý dùng thuốc cho trẻ. Bác sĩ CKII Hoàng Ngọc Anh Tuấn cũng cho biết thêm: 1 tuần sau sinh mà thấy rốn của trẻ vẫn chảy dịch thì cần phải lưu ý, người chăm sóc trẻ cần xem xét kĩ xung quanh chân rốn có bị đỏ hay viêm tấy không. Nếu thấy bất thường cần đưa trẻ đi khám bác sĩ chuyên khoa ngay để kịp thời xử trí. Bởi vì một bệnh lý liên quan đến trẻ sơ sinh có thể để lại những di chứng rất tai hại về sau.
Bên cạnh đó, việc tắm cho trẻ sơ sinh là rất cần thiết, làm cho da trẻ luôn sạch và tránh viêm nhiễm da. Chỉ tắm cho trẻ khi trẻ đã được ít nhất mười hai tiếng sau sinh và khi thân nhiệt trẻ bình thường, nơi tắm phải ấm và kín gió, tắm bằng nước ấm, thử nước có nóng vừa không bằng khuỷu tay, bọc trẻ đã cởi bỏ tã trong khăn ấm, tắm cho trẻ nhanh và nhẹ nhàng, không được nhúng trẻ vào chậu nước, tắm trẻ từng phần tuần tự như sau: Rửa mặt bằng khăn mềm, tiếp theo lau nửa người trên rồi lau khô quấn ấm. Sau đó lau tiếp nửa người dưới; lau khô và quấn ấm toàn thân. Tắm xong bọc trẻ ngay bằng khăn khô ấm và lau khô toàn bộ cơ thể trẻ từ đầu tới chân rồi quấn tã, mặc áo đội mũ nhanh cho trẻ, mẹ bế và cho trẻ bú ngay sau khi tắm.
Ngoài ra, cần theo dõi và xử trí khi có dấu hiệu nguy hiểm ở trẻ sơ sinh:
Bà mẹ và gia đình cần luôn luôn chăm sóc và theo dõi trẻ để phát hiện và xử trí sớm các dấu hiệu nguy hiểm ở trẻ sơ sinh, như: Trẻ thở khác thường, thở nhanh, co rút lồng ngực, cánh mũi phập phồng co cứng hoặc co giật, sốt hoặc sờ da trẻ thấy lạnh, bú yếu hoặc bỏ bú, nôn trớ kéo dài kèm theo bụng chướng. Trẻ ngủ lịm, da vàng hoặc xanh tím, không tiểu tiện trong sáu giờ hoặc không đại tiện sau ba ngày, mắt đỏ, sưng, có mủ, cuống rốn hôi, chảy nước, da vùng chân rốn đỏ.
Nếu trẻ có một trong các dấu hiệu nguy hiểm trên bà mẹ và gia đình cần làm những việc sau đây: Giữ ấm cho trẻ. Nếu trẻ bị sốt đắp khăn ướt để hạ nhiệt. Nếu trẻ bị khó thở cần đặt hoặc bế trẻ cho thân và đầu cao hơn. Nếu trẻ có thể bú được tiếp tục cho trẻ bú theo nhu cầu. Nếu trẻ không bú được mẹ vắt sữa vào miệng trẻ hoặc cho trẻ uống sữa mẹ bằng thìa, liên lạc với trạm y tế hoặc cơ sở y tế gần nhất. Chuẩn bị phương tiện để đưa trẻ đến ngay cơ sở y tế./.
Minh Thu - Quang Nhật
Facebook
Tweet
Mail
Google-plus
Các tin khác