10/08/2023 02:17
Trẻ nhỏ thường hay hiếu động và khó có thể ngồi yên, nhưng nếu hiếu động, nghịch ngợm vượt quá mức kiểm soát thì rất có thể đó là biểu hiện của trẻ tăng động giảm chú ý - một rối loạn phát triển thường gặp ở trẻ 3 đến 11 tuổi, cần sớm được phát hiện và can thiệp kịp thời, tránh ảnh hưởng đến hành vi, tâm lý và cuộc sống của trẻ sau này.
Tăng động giảm chú ý là một chứng rối loạn phát triển thần kinh phổ biến ở trẻ. Những biểu hiện đầu tiên xuất hiện trong thời thơ ấu và kéo dài đến tuổi trưởng thành. Thông thường, các triệu chứng của tăng động giảm chú ý xuất hiện từ rất sớm và dần rõ ràng hơn khi trẻ bắt đầu đi học. Trẻ không thể ngồi yên và tập trung trong giờ học, thường có hành vi gây ồn ào, náo động ảnh hưởng đến bạn bè xung quanh.
Trường hợp của bé K.H, 7 tuổi ở huyện Krông Bông, đang điều trị ở Bệnh viện đa khoa vùng Tây Nguyên, đây là 1 trường hợp trẻ mắc chứng tăng động giảm chú ý, bé được điều trị ngoại trú 6 tháng và đã thường xuyên tái khám theo chỉ định của bác sĩ.
|
Khi nghi ngờ trẻ có dấu hiệu tăng động giảm chú ý, phụ huynh cần đưa trẻ đi khám chuyên khoa để được
khám, đánh giá và lập kế hoạch điều trị. Ảnh: Đình Thi
|
Trường hợp khác là bé A.T 3 tuổi ở huyện Đắk Mil, tỉnh Đắk Nông. Gia đình cho biết, từ khi sinh ra đến khi 2 tuổi bé phát triển bình thường. Nhưng đến khi được 3 tuổi bé đi học mầm non thì bắt đầu có dấu hiệu của chứng tăng động, bé không tuân theo hướng dẫn của cô giáo, thường xuyên có nhiều hành vi lạ, bất thường và rất nguy hiểm.
Chỉ tính riêng 6 tháng đầu năm 2023, khoa Nhi tổng hợp, Bệnh viện đa khoa vùng Tây Nguyên đã khám và điều trị cho hơn 50 trường hợp trẻ tự kỷ trong đó chứng rối loạn tăng động giảm chú ý chiếm 10%. Đa số trẻ đến khám trong tình trạng không chịu nghe lời cha mẹ, thầy cô giáo, tính tình hung hăng, không tập trung ngồi một chỗ, thích làm theo ý mình. Mặc dù vẫn chưa có nguyên nhân cụ thể gây chứng bệnh tăng động giảm chú ý, tuy nhiên các nhà khoa học nhận thấy rằng, rất có thể chứng bệnh này là kết quả của tương tác giữa yếu tố gen và môi trường ảnh hưởng đến sự phát triển của trẻ. Ngoài ra, người mẹ hút thuốc lá, sử dụng rượu bia, sang chấn tâm lý hay các chất gây nghiện khác trong quá trình mang thai; trẻ sinh non thiếu tháng, nhẹ cân, sang chấn vùng đầu khi sinh… cũng có thể là yếu tố dẫn đến chứng tăng động ở trẻ.
Theo bác sĩ Phan Thị Hồng Hạnh – Chuyên viên âm hưởng trị liệu, khoa Nhi tổng hợp Bệnh viện đa khoa vùng Tây Nguyên, tăng động bao gồm các hoạt động vận động quá mức. Trẻ có thể gặp khó khăn khi ngồi yên. Biểu hiện tăng động của trẻ có thể bao gồm: Thường xuyên bồn chồn tay chân, bối rối; thường bỏ vị trí trong lớp học hoặc ở những nơi khác; thường xuyên chạy hoặc leo trèo quá mức khi hoạt động, kể cả ở những nơi không cho phép; gặp khó khăn khi phải chơi mà giữ yên lặng; thường xuyên di chuyển, hoạt động; nói nhiều, hay buột miệng trả lời mà không chờ hết câu hỏi; khó khăn khi chờ đến lượt vui chơi hay mua hàng; hay có thói quen làm gián đoạn hoặc xen ngang vào người khác.
Nếu trẻ tăng động giảm chú ý trong một thời gian dài mà không được phát hiện và chữa trị thì có thể gặp biểu hiện rối loạn ngôn ngữ, chậm nói, nói ngọng, khả năng hiểu và diễn đạt kém. Trẻ cũng có thể nhạy cảm quá mức với ánh sáng, âm thanh, tiếng động, dễ bị rối loạn giấc ngủ, mất ngủ, khó ngủ, mộng mị, tỉnh giấc giữa đêm. Trẻ thường thiếu tự tin trong giao tiếp với người xung quanh kể cả bạn bè, thầy cô. Trẻ không kém thông minh so với các bạn nhưng gặp khó khăn để lắng nghe nên tỏ ra lơ mơ, không kịp nắm bắt lời giảng hoặc những yêu cầu của việc làm bài tập.
|
Tạo điều kiện để con được tham gia nhiều hoạt động ngoại khóa giúp con có cơ hội được tiếp xúc với nhiều người, cải thiện tính kỷ luật,
kiên nhẫn, kỹ năng ngôn ngữ tốt hơn. Ảnh: Đình Thi
|
Bác sĩ Phan Thị Hồng Hạnh khuyến cáo, khi nghi ngờ trẻ có dấu hiệu tăng động giảm chú ý, phụ huynh cần đưa trẻ đi khám chuyên khoa để được khám, đánh giá và lập kế hoạch điều trị. Trẻ cần được khám về tâm thần kinh, nội khoa, đánh giá triệu chứng theo các tiêu chuẩn chẩn đoán chuyên sâu. Trẻ cũng cần thực hiện một số trắc nghiệm tâm lý của các chuyên gia nhằm tránh lạm dụng sai lầm trong chẩn đoán.Tùy theo tình trạng của trẻ bác sĩ sẽ điều trị theo mức độ thay đổi hành vi hoặc kết hợp dùng thuốc như nhóm thuốc hướng thần. Dùng thuốc sẽ giúp trẻ tăng cường và cân bằng mức độ các chất hóa học trong não được gọi là chất dẫn truyền thần kinh. Những loại thuốc này giúp cải thiện các dấu hiệu và triệu chứng của chứng giảm chú ý và tăng động đôi khi có hiệu quả trong một thời gian ngắn.
Bên cạnh đó, sự cảm thông thấu hiểu của gia đình và xã hội là một trong những phương pháp điều trị về mặt tâm lý rất tốt, có vai trò quan trọng quyết định hiệu quả điều trị của trẻ tự kỷ, tăng động giảm chú ý. Cha mẹ nên dành thời gian cho con nhiều hơn thay vì để trẻ tiếp xúc với thiết bị công nghệ, xem ti vi… những lời khen ngợi, tặng thưởng bằng những món quà nhỏ khi trẻ làm được việc tốt, giúp trẻ có thêm động lực. Thiết lập thời gian biểu cho từng công việc hàng ngày từ lúc trẻ thức giấc đến lúc đi ngủ và yêu cầu trẻ nghiêm túc thực hiện theo, điều này giúp con cải thiện khả năng tập trung, tổ chức, sắp xếp công việc. Tạo điều kiện để con được tham gia nhiều hoạt động ngoại khóa hay các môn nghệ thuật, thể thao mang tính đồng đội, giúp con có cơ hội được tiếp xúc với nhiều người, cải thiện tính kỷ luật, kiên nhẫn, kỹ năng ngôn ngữ tốt hơn.
Kim Oanh
Facebook
Tweet
Mail
Google-plus
Các tin khác