SỞ Y TẾ TỈNH ĐẮK LẮK

Chủ động tầm soát nhau cài răng lược để bảo vệ an toàn cho mẹ và bé

10/11/2025 08:17

Nhau cài răng lược là một biến chứng sản khoa đặc biệt nguy hiểm đe dọa tính mạng của cả mẹ và thai nhi. Bệnh lý này xảy ra khi bánh nhau bám sâu, thậm chí xâm lấn vào cơ tử cung hoặc các cơ quan lân cận, gây băng huyết nặng trong và sau sinh. Do đó, việc tầm soát, phát hiện sớm và theo dõi thai kỳ chặt chẽ đóng vai trò quyết định trong việc bảo đảm an toàn cho sản phụ và trẻ sơ sinh.

Mang thai lần thứ ba, chị N.T.D. (38 tuổi, trú tại xã Ea Drông, tỉnh Đắk Lắk) đi siêu âm tại một phòng khám tư thì được bác sĩ chẩn đoán nhau cài răng lược và khuyên nên theo dõi sát, nhập viện để sinh an toàn. Tuy nhiên, khi thai kỳ mới bước sang tháng thứ 8, chị bất ngờ bị ra máu nhiều nên được người nhà đưa vào Bệnh viện Đa khoa Khu vực 333 cấp cứu. Nhận thấy tình trạng sản phụ diễn biến nặng, các bác sĩ tại đây đã nhanh chóng chuyển tuyến khẩn cấp lên Bệnh viện Đa khoa vùng Tây Nguyên. 13 giờ 17 phút ngày 4/11, bệnh viện Đa khoa vùng Tây Nguyên tiếp nhận chị D. trong tình trạng thai 34 tuần, xuất huyết nặng, choáng, với chẩn đoán: thai suy, nhau tiền đạo xuất huyết, theo dõi nhau cài răng lược, thai lần 3, vết mổ cũ. Ngay lập tức, đội ngũ bác sĩ của Khoa Phụ sản, Khoa Ngoại Thận tiết niệu và Khoa Hồi sức Cấp cứu Nhi – Nhi sơ sinh đã phối hợp khẩn trương thực hiện ca phẫu thuật cấp cứu. Sau hơn ba giờ phẫu thuật căng thẳng, ê-kíp đã lấy thai thành công và cắt tử cung trong rau cài răng lược để cầm máu, bảo toàn tính mạng cho sản phụ. Hiện nay, sau sáu ngày phẫu thuật, sức khỏe của chị N.T.D. đã ổn định và hồi phục tốt. Bé sơ sinh cũng đang được chăm sóc tích cực tại Khoa Hồi sức Cấp cứu Nhi và Nhi sơ sinh của bệnh viện. Chia sẻ lại khoảnh khắc sinh tử, chị D. xúc động nói: “Khi đi siêu âm, tôi biết mình bị nhau cài răng lược nhưng không nghĩ nguy hiểm đến vậy. Tôi định đợi đến tháng thứ 9 mới vào viện, ai ngờ mới 8 tháng đã sinh. Khi nhập viện, máu chảy nhiều, tôi chỉ nghe bác sĩ nói không cầm được rồi ngất đi, không biết gì nữa. Thật may mắn khi được các bác sĩ kịp thời cứu sống cả mẹ và con. Sau lần này, tôi khuyên các chị em mang thai nên đi khám định kỳ, nếu phát hiện nhau cài răng lược thì phải hết sức cẩn trọng”.

Bác sĩ thăm khám cho chị N.T.D, hiện sức khỏe của chị N.T.D đã ổn định và hồi phục tốt.

Theo bác sĩ Trần Ngọc Thắng – Trưởng Khoa Phụ sản Bệnh viện Đa khoa vùng Tây Nguyên, những phụ nữ từng sinh mổ nhiều lần, phẫu thuật tử cung, nạo hút thai hoặc bị nhau tiền đạo là nhóm đối tượng có nguy cơ cao mắc nhau cài răng lược. Do đó, việc khám thai định kỳ và siêu âm tầm soát sớm có vai trò vô cùng quan trọng để phát hiện nguy cơ, giúp bác sĩ lên kế hoạch theo dõi và can thiệp phù hợp. Bác sĩ Thắng cho biết, thai phụ nên thực hiện siêu âm hình thái thai nhi ở tuần 18–22 của thai kỳ, đây là thời điểm có thể quan sát rõ vị trí bám của nhau thai. Nếu phát hiện bất thường, thai phụ cần được theo dõi tại các cơ sở y tế có chuyên khoa sâu về sản khoa, nơi có đủ trang thiết bị và đội ngũ bác sĩ có kinh nghiệm để xử trí an toàn khi sinh bởi, nếu không được phát hiện sớm và chuẩn bị kỹ lưỡng, nhau cài răng lược có thể gây băng huyết ồ ạt trong và sau sinh, dẫn đến sốc mất máu, rối loạn đông máu, thậm chí đe dọa tính mạng của sản phụ và thai nhi. Trong nhiều trường hợp, để cứu người mẹ, bác sĩ buộc phải cắt bỏ tử cung toàn phần nhằm kiểm soát chảy máu.“Nhau cài răng lược là biến chứng nguy hiểm nhưng hoàn toàn có thể giảm thiểu rủi ro nếu được phát hiện sớm. Thai phụ cần tuyệt đối tuân thủ lịch khám thai định kỳ, đặc biệt là những người từng sinh mổ hoặc có vết sẹo tử cung. Khi được chẩn đoán có nguy cơ, sản phụ nên sinh tại bệnh viện tuyến tỉnh hoặc tuyến trung ương – nơi có khả năng hồi sức, phẫu thuật và truyền máu kịp thời”, bác sĩ Thắng nhấn mạnh.

Theo bác sĩ Thắng, bên cạnh việc theo dõi chuyên khoa, phụ nữ mang thai cũng nên chủ động chăm sóc sức khỏe, dinh dưỡng đầy đủ, tránh nạo hút thai nhiều lần và không nên tự ý sinh tại nhà hoặc cơ sở y tế không đủ điều kiện. Bên cạnh đó, trong suốt thai kỳ, khi xuất hiện các dấu hiệu bất thường như ra máu âm đạo, đau bụng dưới hoặc thai giảm cử động, thai phụ cần đến ngay cơ sở y tế để được kiểm tra và xử trí kịp thời, tuyệt đối không tự theo dõi tại nhà. Việc chậm trễ có thể khiến tình trạng diễn biến nhanh và nguy hiểm, đặc biệt đối với những người có nguy cơ cao bị nhau cài răng lược.

Nhau cài răng lược tuy là biến chứng hiếm gặp nhưng hậu quả rất nghiêm trọng. Vì vậy, việc chủ động tầm soát, tuân thủ lịch khám thai và lựa chọn nơi sinh an toàn là yếu tố then chốt để bảo vệ sức khỏe và tính mạng của cả mẹ lẫn con. Sự phối hợp chặt chẽ giữa thai phụ và đội ngũ y tế sẽ giúp thai kỳ diễn ra an toàn, trọn vẹn niềm vui “mẹ tròn con vuông”./.

Bài: Mai Lê; ảnh: Quang Nhật