23/02/2017 12:00
Trên thế giới, hiện có khoảng 23 triệu người đang sống chung với bệnh ung thư, mỗi năm có hơn 14 triệu người mắc mới và 8,2 triệu người tử vong.
Chăm sóc bệnh nhân đang điều trị
tại khoa Ung bướu BVĐK tỉnh Đắk Lắk. Ảnh : Bảo Châu
Tại Việt Nam, số trường hợp mắc mới khoảng 126.000 người (2010) và dự kiến sẽ lá 190.000 vào năm 2020, mỗi năm có khoảng 115.000 người tử vong vì ung thư. Tổ chức Y tế Thế giới đã xếp Việt Nam nằm trong 50 nước thuộc top 2 của bản đồ ung thư. Ở nam giới, tỷ lệ ung thư phổi chiếm tỷ lệ mắc và tử vong hàng đầu, tiếp theo là ung thư dạ dày, gan, đại trực tràng. Ở nữ giới lần lượt là ung thư vú, dạ dày và phổi.
1.Bệnh ung thư là gì?
Ung thư là tên chung dùng để gọi một nhóm bệnh do sự phân chia không kiểm soát được của tế bào, khả năng tồn tại và phát triển ở các cơ quan và tổ chức lạ.
Các ung thư thường phát triển từ một tế bào ban đầu và phải mất nhiều năm cho tới khi có một kích thước đủ lớn để có thể nhận thấy được. Qúa trình phát triển từ một tế bào duy nhất thành một khối ung thư trải qua nhiều giai đoạn. Ung thư là một bệnh không lây nhiễm từ người này sang người khác.
2. Các dấu hiệu bất thường của ung thư:
- Có các vết loét lâu liền trong miệng hay ở da hay các nốt ruồi bị loét.
- Ho dai dẳng, tức ngực
- Chậm tiêu
- Khó nuốt
- Thay đổi tình trạng phân : đi lỏng và táo xen kẽ, phân có dịch nhầy hoặc máu, điều trị theo hướng lỵ không khỏi.
- U ở vú hay ở các phần khác trên cơ thể. Chảy dịch bất thường ở tuyến vú.
- Hạch to lên bất thường
- Chảy máu bất thường ở âm đạo: ngoài kỳ sinh, sau sinh hoạt tình dục
- Ù tai, ngạt mũi hay lác mắt một bên kéo dài, điều trị không đỡ
- Gầy sút nhanh.
Khi thấy có sự thay đổi trong người mà không rõ nguyên nhân, thay đổi đó kéo dài và nhiều khi không đau đớn thì nên đi khám để phát hiện bệnh sớm.
3. Những nguyên nhân dẫn đến ung thư:
Các yếu tố ngoại sinh gây ung thư gồm 3 nhóm chính: thuốc lá, dinh dưỡng, nhiễm trùng mãn tính. Tổ chức Y tế thế giới ước tính vai trò của các nguyên nhân gây ung thư như sau :
- Thuốc lá
- Nhiễm trùng mãn tính
- Dinh dưỡng
- Khác (nghề nghiệp, sinh sản, di truyền, tia xạ ion hóa, tia cực tím)
4. Có thể phòng được bệnh ung thư không?
Bệnh ung thư có thể phòng được. Ước tính 1/3 số trường hợp ung thư có thể phòng được thông qua một số biện pháp cơ bản sau đây:
1.Không hút thuốc lá. Nếu hút thuốc lá cai càng sớm càng tốt.
2. Hạn chế ăn thức ăn rán, nướng, muối.
3. Không ăn: quá mặn , quá cay, quá nóng.
4. Hạn chế uống rượu, bia, hạn chế ăn ngọt, mỡ động vật.
5. Không ăn thức ăn mốc, ôi thiu, ô nhiễm hóa chất độc hại.
6. Tăng cường ăn rau xanh và hoa quả tươi.
7. Thường xuyên tập thể dục thể thao.
8. Tránh tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng mặt trời khi làm việc ngoài trời.
9. Tình dục an toàn.
10. Tiêm phòng viêm gan B.
11. Các công nhân làm việc trong môi trường độc hại phải tuân thủ quy định về phòng hộ lao động.
5. Phát hiện sớm ung thư:
1/3 số trường hợp ung thư có thể chữa khỏi nếu được phát hiện sớm. Những ung thư có khả năng phát hiện sớm là ung thư vú, ung thư cổ tử cung, ung thư da, miệng và trực tràng.
a/ Ung thư cổ tử cung:
Cần khám và phát hiện bệnh phụ khoa như thế nào?
Tất cả các chị em đã có quan hệ tình dục nhất là ở lứa tuổi từ 35 đến 50 cần phải được giáo dục và khuyến khích khám phụ khoa, làm xét nghiệm phiến đồ lấy dịch nhầy ở cổ tử cung và âm đạo ít nhất từ 2 đến 3 năm một lần, bệnh ung thư cổ tử cung rất khó chữa khỏi nếu không được phát hiện sớm, ngược lại nếu phát hiện sớm thì có thể chữa khỏi 100%.
b/ Ung thư vú:
Ai dễ bị ung thư vú? Ai cũng có thể bị ung thư vú. Khi một phụ nữ đã có 1 lần ung thư vú thì người ấy có nguy cơ 1% mỗi năm phát sinh ung thư ở vú thứ 2. Người phụ nữ có mẹ, chị em mắc ung thư vú thì nguy cơ bị ung thư vú cao hơn so với người bình thường.
Phụ nữ ở lứa tuổi từ 35-50, chưa bao giờ sinh đẻ.
Phụ nữ có con đầu lòng sau 30 tuổi.
Chế độ ăn nhiều mỡ động vật, uống nhiều rượu, hút thuốc lá và phụ nữ béo phì.
Tại sao phải chụp X Quang tuyến vú? Là để phát hiện u, cục còn rất nhỏ, bởi vì nếu phát hiện sớm thì hơn 90% có thể chữa khỏi, phát hiện các điểm vôi hóa đó là các dấu hiệu bất thường cần chú ý theo dỗi.
Chụp vú chỉ kéo dài vài phút không ảnh hưởng tới sức khỏe vì lượng phóng xạ rất nhỏ.
6. Các phương pháp điều trị bệnh ung thư hiện nay:
Bệnh ung thư là một bệnh có tiên lượng nặng nhưng nếu được phát hiện sớm có thể chữa khỏi và trong mọi trường hợp, việc điều trị có thể giúp cải thiện thời gian sống thêm sau khi mắc bệnh và chất lượng sống của người bệnh.
Điều trị bệnh ung thư thường phải sử dụng nhiều biện pháp phối hợp tùy thuộc vào loại ung thư và giai đoạn của bệnh.
Các biện pháp điều trị ung thư phổ biến và có hiệu quả nhất hiện nay là:
Phẫu trị: Là phương pháp cắt bỏ rộng rãi toàn bộ khối ung thư cùng với 1 phần tổ chức hành lang xung quanh và các hạch lân cận.
Xạ trị: Dùng năng lượng hạt nhân để tiêu diệt các tế bào ung thư.
Hóa trị: Là phương pháp sử dụng các hóa chất gây độc với tế bào để tiêu diệt các tế bào ung thư
Nội tiết: Đối với một số ung thư có liên quan đến nội tiết, điều chỉnh lượng một số hóc môn trong cơ thể co tác dụng ức chế sự phát triển của khối ung thư (trong ung thư vú, tiền liệt tuyến).
Mọi người cần khám sức khỏe định kỳ để phát hiện sớm các dấu hiệu ung thư và điều trị kịp thời.
Minh Thu (tổng hợp)
Ảnh: Bảo Châu
Facebook
Tweet
Mail
Google-plus
Các tin khác