10/10/2019 12:00
Suy dinh dưỡng là tình trạng gây ra do sự mất cân bằng giữa thực phẩm tiêu thụ và nhu cầu năng lượng của cơ thể. Một cơ thể được gọi là suy dinh dưỡng khi trọng lượng của cơ thể sụt cân từ 5 - 10% trong khoảng thời gian từ 6 tháng đến 1 năm, không bao hàm các bệnh làm cho cơ thể bị sụt cân nhanh như: đái tháo đường, dùng thuốc giảm béo, dùng thuốc lợi tiểu…
Rèn luyện thói quen vận động mỗi ngày giúp người cao tuổi ăn uống ngon miệng.
Cuộc sống ngày càng đầy đủ nhưng người cao tuổi vẫn phải đối diện với tình trạng suy dinh dưỡng do chức năng sinh lý bị suy giảm, đặc biệt là các giác quan, nhất là vị giác và khứu giác cho nên không kích thích sự thèm ăn ở người cao tuổi. Hơn nữa, các chân răng bắt đầu yếu, cơ xương hàm teo, nhẽo làm cho sức nhai bị giảm đi khá rõ. Các tuyến tiêu hóa, dạ dày, ruột gan đều giảm chức năng, dẫn đến việc tiêu hóa và hấp thụ thức ăn bị ảnh hưởng, quá trình đào thải chất độc kém, táo bón xảy ra thường xuyên hơn. Một số trường hợp dễ bị dị ứng với thức ăn, cho nên người cao tuổi kiêng vì có thể sau khi ăn sẽ bị rối loạn tiêu hóa như: buồn nôn, nôn hoặc tiêu chảy, đau bụng. Một số bệnh về đường tiêu hóa (nhất là bệnh về dạ dày) rất dễ bị suy dinh dưỡng. Nghiện rượu cũng là một nguyên nhân đáng kể, người nghiện rượu rất chán ăn, thậm chí không muốn ăn bất kỳ loại thực phẩm nào ngoài rượu. Một số trường hợp người cao tuổi bị suy dinh dưỡng do kiêng khem quá mức cần thiết. Hoặc ăn uống không điều độ, ăn qua loa hoặc ăn ít. Nhất là ăn một mình sẽ cảm thấy ăn uống không ngon miệng hoặc thiếu quan tâm đến chất lượng trong mỗi bữa ăn rất có thể gây nên suy dinh dưỡng ở người cao tuổi. Cũng có thể do thiếu thốn kinh tế hoặc có khả năng về kinh tế nhưng không có người lo cho từng bữa ăn hàng ngày, sự việc cứ kéo dài dẫn đến suy dinh dưỡng.
Bà Đặng Thị T, phường Tự An, thành phố Buôn Ma Thuột, nhìn bề ngoài ba T chỉ có bộ da bọc xương, lại thường xuyên bị đau đầu, chóng mặt người cứ vã mồ hôi về đêm, chân tay bủn rủn, đến cơ sở y tế bác sĩ cho hay bà T đã bị suy nhược cơ thể nặng. Tâm sự về cuộc sống của mình, bà T cho biết: “Các con đều đã có gia đình riêng không ai ở cùng vợ chồng bà, ông cụ ốm đau nằm một chỗ, hàng ngày cho ông ăn xong rồi bà lại lủi thủi bưng một tô. Tất cả các thực phẩm của một bữa ăn bà T thường cho chung vào cái tô, ăn chả thấy gì là ngon miệng. Ăn uống như vậy ngày này qua ngày khác rồi cơ thể cứ teo tót dần đi lúc nào không hay”
Hay Trường hợp của ông Trần Văn Kh, đường Phan Huy Chú, thành phố Buôn Ma Thuột cũng tương tự, ông Kh cho hay: “Răng của ông cái thì đang lung lay, cái thì đã rụng, ăn uống đau chả có cảm giác ngon miệng. Không hiểu sao mỗi lần ăn xong ông lại có cảm giác đau bụng. Vậy là chả thiết tha gì đến việc ăn uống”.
Khi bị suy dinh dưỡng, có thể tự thấy mình bị gầy đi như: sụt cân, quần áo rộng ra, các bắp thịt mềm, nhũn không được rắn chắc như trước đây. Tuy vậy, đối với một số người cao tuổi do bị suy dinh dưỡng lâu ngày nên đã có ảnh hưởng đến hệ thần kinh trung ương, trong khi tự bản thân người đó không thể hoặc không biết mình đang mắc bệnh gì mà những thành viên trong gia đình cũng có thể nhận biết từ người cao tuổi như: kém dần sự minh mẫn, hay quên hay kêu mệt mỏi, chán ăn, ăn không ngon miệng hay cáu gắt vô cớ. Người cao tuổi thường ăn khó tiêu, dễ táo bón, phân lúc lỏng lúc rắn, hay đau bụng lặt vặt. Nếu người cao tuổi mà đang mắc bệnh mạn tính khác như: hen suyễn, bệnh tim, viêm gan, bệnh về xương khớp thì các bệnh này tăng lên nhanh chóng hơn và toàn trạng trở nên dễ bị suy sụp và đặc biệt khi có tác nhân nhiễm trùng xâm nhập thì rất khó tránh khỏi mắc bệnh.
Các bác sĩ khoa Lão Bệnh viện đa khoa Vùng Tây Nguyên chia sẻ: Để không bị suy dinh dưỡng người cao tuổi cần đảm bảo ăn uống đầy đủ chất dinh dưỡng và đủ số lượng. Ngoài ra, cần có sự động viên, nhắc nhở của con cháu để người cao tuổi chịu khó ăn, hạn chế việc chán ăn, bỏ bữa. Sự quan tâm, động viên của các thành viên khác trong gia đình là hết sức quan trọng, đặc biệt là tìm hiểu các lý do làm cho người cao tuổi bị suy dinh dưỡng, trên cơ sở đó tìm cách khắc phục dần. Khi chế biến thức ăn nên nấu nhừ giúp dễ nhai, dễ nuốt nhưng không nên xay nhuyễn vì sẽ làm giảm mùi vị thức ăn. Việc uống đủ nước giúp tiêu hóa thức ăn dễ hơn và chống táo bón. Ngoài các vấn đề vừa nêu trên thì việc vận động cơ thể hàng ngày để máu lưu thông, các cơ quan trong cơ thể hoạt động nhịp nhàng từ đó sẽ giúp người cao tuổi ăn uống ngon miệng, hấp thu thức ăn tốt hơn.
Bài, ảnh: Hồng Vân
Facebook
Tweet
Mail
Google-plus
Các tin khác