SỞ Y TẾ TỈNH ĐẮK LẮK

Thức ăn đường phố: Tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn vệ sinh thực phẩm

01/03/2025 05:22

Thức ăn đường phố thường chế biến nhanh, rẻ, thức ăn đa dạng, phong phú…nên được nhiều người lựa chọn. Song, loại hình kinh doanh này các ngành chức năng khó kiểm soát vì tạm thời và mùa vụ nên luôn tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn vệ sinh thực phẩm.

Ông Trần Quang Hưng, Phó Chi cục An toàn vệ sinh thực phẩm tỉnh Đắk Lắk cho biết: “Theo quy định, nơi kinh doanh thức ăn đường phố phải cách biệt nguồn ô nhiễm, không bán thức ăn ở gần nơi cống rãnh, bùn lầy nước đọng, chỗ đổ rác thải, nhà vệ sinh, hoặc khu vực bán gia cầm, gia súc, các loại thủy sản tươi sống, rác thải, thức ăn thừa phải đựng vào thùng kín, có nắp đậy tránh ruồi nhặng và được vệ sinh thường xuyên. Thức ăn chế biến sẵn phải được bày bán trong tủ kính hoặc đựng trong các dụng cụ sạch có che đậy và để trên giá kê cao cách mặt đất từ 60cm trở lên. Người trực tiếp chế biến, kinh doanh phải được tập huấn kiến thức an toàn thực phẩm và được chủ cơ sở xác nhận và không bị mắc các bệnh tả, lỵ, thương hàn, viêm gan A, E, viêm da nhiễm trùng, lao phổi, tiêu chảy cấp khi đang sản xuất, kinh doanh thực phẩm. Để tách biệt thực phẩm sống với chín, cũ với mới (ngăn ngừa sự nhiễm chéo). Người kinh doanh thức ăn đường phố sử dụng nước sạch và nguyên liệu an toàn, nước và đá dùng cho đồ uống phải được làm từ nguồn nước an toàn. Nguyên liệu thực phẩm phải an toàn, có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng; chọn thực phẩm tươi, không dập nát, không mốc, không thiu; không sử dụng thực phẩm, nguyên liệu thực phẩm quá hạn sử dụng…Quy định là vậy nhưng trên thực tế rất ít người kinh doanh thức ăn đường phố tuân thủ những quy định này”.

Loại hình kinh doanh thức ăn đường khó kiểm soát vì tạm thời và mùa vụ nên luôn tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn vệ sinh thực phẩm. (ảnh: Đình Thi)

Hiện nay, toàn tỉnh có 3.125 cơ sở thức ăn đường phố. Theo Quyết định số 17/2020/QĐ-UBND ngày 20/5/2020 quy định quản lý nhà nước về an toàn thực phẩm trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk, các cơ sở thức ăn đường phố thuộc thẩm quyền quản lý của UBND cấp huyện và cấp xã. Hàng năm, các địa phương cũng đã đẩy mạnh công tác tuyên truyền, tăng cường thanh tra, kiểm tra, xử lý hành vi vi phạm quy định về an toàn thực phẩm của người kinh doanh thức ăn đường phố. Dù vậy, việc xử phạt đối với hành vi vi phạm là không dễ dàng do người kinh doanh thức ăn đường phố hầu hết là nhỏ lẻ, thời vụ, không có giấy phép kinh doanh hoặc mang tính chất lưu động, không có địa điểm cố định nên rất khó kiểm soát. Còn đối với những loại hàng rong lưu động khắp nơi thì lực lượng cán bộ ngành từ huyện tới xã còn còn mỏng, khó quản lý.

Để kiểm soát chất lượng thức ăn đường phố, hàng năm, Chi cục an toàn vệ sinh thực phẩm tỉnh phối hợp với các cấp, các ngành liên quan để kiểm tra an toàn thực phẩm loại hình kinh doanh này. Công tác kiểm tra tập trung vào việc chấp hành các văn bản quy định về điều kiện bảo đảm an toàn thực phẩm; các văn bản quy định về xử lý vi phạm hành chính liên quan an toàn thực phẩm như các điều kiện về cơ sở vật chất, trang thiết bị, dụng cụ chế biến thực phẩm, việc bảo đảm nguồn gốc thực phẩm... Trong quá trình kiểm tra, đoàn kiểm tra kết hợp công tác tuyên truyền, giáo dục kiến thức, các quy định của pháp luật về an toàn thực phẩm cho người quản lý, người sản xuất, kinh doanh thực phẩm và người tiêu dùng. Đoàn kiểm tra cũng nhắc nhở các hành vi vi phạm về an toàn thực phẩm, không để thực phẩm không bảo đảm an toàn, không rõ nguồn gốc xuất xứ lưu thông trên thị trường. Bên cạnh đó, Chi cục An toàn vệ sinh thực phẩm tỉnh còn tăng cường nhiều hoạt động truyền thông bằng nhiều nội dung, hình thức phong phú; qua đó đã góp phần nâng cao ý thức của các cơ sở sản xuất, kinh doanh thức ăn đường phố về đảm bảo an toàn thực phẩm theo quy định”, ông Hưng cho biết thêm.

Chị M.T.H.T (phường Tự An, Tp. Buôn Ma Thuột) chia sẻ: “Mặc dù cơ sở tôi bán nhỏ lẻ nhưng tôi luôn tuân thủ theo các quy định của pháp luật về an toàn thực phẩm, nhằm đảm bảo sức khỏe cho người tiêu dùng, cho thực khách. Chúng tôi tham gia các lớp tập huấn về an toàn thực phẩm do ngành chức năng tổ chức để bổ sung thêm thông tin, kiến thức về an toàn thực phẩm”.

Thực tế cho thấy, kinh doanh thức ăn đường phố tồn tại nguy cơ mất an toàn thực phẩm do đây là loại hình dịch vụ khó kiểm soát nhất. Vì phần lớn những người bán hàng thường xuyên di chuyển địa điểm, nhiều người kinh doanh theo thời vụ và không đáp ứng đầy đủ các yêu cầu về an toàn thực phẩm theo quy định. Thức ăn đường phố còn tiềm ẩn rất nhiều nguyên nhân gây ngộ độc thực phẩm như thức ăn thường được bày bán bên đường, gánh hàng rong, trong làn bụi và được che đậy một cách sơ sài, không có lưu mẫu thực phẩm và bảo quản thức ăn dư thừa, không có đủ nước sạch, không gian buôn bán không đảm bảo vệ sinh môi trường, nguyên liệu chế biến không có nguồn gốc rõ ràng… Do đó, Chi cục An toàn vệ sinh thực phẩm tỉnh Đắk Lắk khuyến cáo cơ sở hay người kinh doanh thức ăn đường phố luôn tuân thủ đảm bảo điều kiện vệ sinh để chủ động phòng ngừa ngộ độc thực phẩm và các bệnh truyền qua thực phẩm cho người tiêu dùng.

Để đảm bảo an toàn khi sử dụng thức ăn đường phố, phòng chống ngộ độc và bệnh truyền qua thực phẩm thì người sản xuất, kinh doanh thực phẩm phải có trách nhiệm thực hiện đúng các quy định về điều kiện bảo đảm an toàn thực phẩm để góp phần phòng, chống có hiệu quả ngộ độc thực phẩm, bệnh truyền qua thực phẩm cho cộng đồng. Riêng người tiêu dùng hãy là người tiêu dùng thông thái, tránh nguy cơ ngộ độc thực phẩm./

Mỹ Hạnh