25/08/2020 03:29
Nuôi con bằng sữa mẹ (NCBSM) từ lâu đã được khẳng định là có vai trò quan trọng và ý nghĩa to lớn đối với sức khỏe bà mẹ và trẻ em. Trẻ được nuôi dưỡng bằng sữa mẹ ít có nguy cơ mắc bệnh béo phì và một số bệnh mạn tính thời thơ ấu (tiêu chảy, phế cầu khuẩn, tiểu đường, béo phì, ung thư). Tổ chức Y tế Thế giới ước tính hàng năm có 1,5 triệu trẻ em bị tử vong do không được nuôi bằng sữa mẹ. Tỷ lệ mắc bệnh và tử vong do suy dinh dưỡng, tiêu chảy, nhiễm trùng đường hô hấp cũng tăng cao ở trẻ không được nuôi bằng sữa mẹ. NCBSM cũng có những tác động tích cực tới sức khỏe bà mẹ: giúp giảm nguy cơ băng huyết sau sinh, dự phòng có thai trở lại sớm, ít nguy cơ mắc ung thư vú, ung thư buồng trứng, ung thư tử cung, béo phì, đái tháo đường. Về kinh tế NCBSM ít tốn kém thời gian, tiền bạc hơn so với nuôi con bằng sữa nhân tạo.
Để nuôi con hoàn toàn bằng sữa mẹ trong 6 tháng đầu và tiếp tục đến 24 tháng
cần có sự hỗ trợ của người cha.
Từ năm 1989, Tổ chức Y tế thế giới và Quỹ Nhi đồng Liên Hiệp Quốc đã đưa ra khuyến nghị về NCBSM với việc cho trẻ bú mẹ sớm trong 1 giờ đầu sau khi sinh và cho trẻ bú mẹ hoàn toàn trong 6 tháng đầu và tiếp tục cho trẻ bú mẹ cho đến 24 tháng tuổi. Mặc dù vậy, hiện nay tỷ lệ bà mẹ tiếp tục NCBSM đến 24 tháng tuổi chỉ chiếm tỷ lệ là 50%. Tại Việt Nam, tỷ lệ trẻ được tiếp tục bú sữa mẹ cho đến 24 tháng tuổi thấp hơn nhiều so với tỷ lệ chung của thế giới, chỉ ở mức 22%.
Một trong những khó khăn trong việc NCBSM là do áp lực phải quay trở lại làm việc sớm của các bà mẹ khiến các bà mẹ tin rằng không thể tiếp tục NCBSM cho đến khi trẻ được 24 tháng tuổi, cùng với đó là sự tham gia hỗ trợ trong quá trình bà mẹ NCBSM của người cha còn hạn chế. Mặc dù sự tham gia của người cha trong việc hỗ trợ bà mẹ NCBSM có vai trò quan trọng trong việc gia tăng tỷ lệ bà mẹ NCBSM hoàn toàn trong 6 tháng đầu và tiếp tục bú mẹ cho đến khi được 24 tháng. Một thực tế là đa phần chúng ta coi việc nuôi con bằng sữa mẹ là việc của người mẹ, mà không biết để thực hiện được việc nuôi con hoàn toàn bằng sữa mẹ trong 6 tháng đầu và tiếp tục cho bú đến 24 tháng tuổi phải có sự hỗ trợ tích cực của các thành viên trong gia đình, đặc biệt là người cha.
Rất nhiều lí do hạn chế việc nuôi con bằng sữa mẹ của các bà mẹ như: khi vừa sinh xong còn ít sữa, cơ thể người mẹ mệt mỏi, đau nhức, người chăm sóc thường pha sữa nhân tạo cho bé bú, trong quá trình nuôi con nhỏ sự hỗ trợ của người thân, đặc biệt là người cha bé chưa được nhiều, sự can thiệp của bà nội, ngoại bé về cách chăm sóc dinh dưỡng cho bé, điều kiện thời gian và việc làm khiến người mẹ khó khăn trong việc duy trì cho con bú… Các nghiên can thiệp đã tìm ra mối liên quan giữa sự hỗ trợ của người cha trong quá trình nuôi con bằng sữa mẹ, làm tăng tỉ lệ nuôi con bằng sữa mẹ của các bà mẹ, tác động tích cực đến sức khỏe thể chất và tinh thần của trẻ. Những hoạt động hỗ trợ của người cha đối với quá trình nuôi con bằng sữa mẹ bao gồm:
- Người cha có thể hỗ trợ trong khi bà mẹ NCBSM bằng cách: tạo điều kiện giúp vợ cảm thấy thoải mái khi cho con bú, chuẩn bị và cung cấp thức ăn, nước uống hay bất cứ thứ gì vợ cần khi cho con bú, giúp vợ chuẩn bị đồ dùng, dụng cụ nếu vợ vắt sữa cho trẻ, thậm chí có thể giúp vợ vắt sữa và hỗ trợ trong khi vợ cho con bú, kể cả trước và sau khi trẻ bú. Ngoài ra, người cha cũng có thể giúp vợ có một nơi yên tĩnh để vợ có thể cho con bú một cách thoài mái nếu bà mẹ cảm thấy không thoải mái trong việc NCBSM ở nơi công cộng hoặc khi có mặt của người khác. Nhắc vợ cho con bú đúng cách, nhắc vợ cho con bú thường xuyên, nhắc vợ cho con bú sớm, giúp vợ cho con bú, khuyến khích vợ NCBSM thông qua các hoạt động: trao đổi với vợ rằng việc vợ NCBSM là một việc làm ý nghĩa và tuyệt vời, khuyến khích bà mẹ không nên dừng việc NCBSM và nên tiếp tục cho con bú, bàn bạc với vợ về cách thức nuôi dưỡng con.
- Chăm sóc trẻ hàng ngày: Trong các nghiên cứu về người cha và NCBSM đã chỉ ra rằng, người cha có thể tham gia giúp vợ NCBSM thông qua việc việc giúp vợ chăm sóc trẻ hàng ngày bất cứ khi nào cần thiết, họ có thể chăm sóc con lớn hơn giúp vợ để vợ có thời gian nghỉ ngơi và giảm bớt căng thẳng, thậm chí dành thời gian cho vợ tham gia các hoạt động vui chơi giải trí khác.
- Giúp vợ các công việc nhà hàng ngày: Thực hành của người cha trong việc hỗ trợ bà mẹ tiếp tục NCBSM có thể thông qua việc giúp đỡ, chia sẻ với vợ các công việc nhà hàng ngày, hoặc có thể chuẩn bị thức ăn để giúp vợ tăng cường dinh dưỡng như là một cách để giúp những đứa trẻ có đủ chất dinh dưỡng hoặc các công việc nội trợ khác hàng ngày .
- Chăm sóc sức khỏe của vợ: Bên cạnh đó, thực hành của người cha trong việc hỗ trợ bà mẹ tiếp tục NCBSM còn bao gồm việc giúp đỡ và chăm sóc cho sức khỏe của vợ. Trong đó, người cha có thể chuẩn bị thức ăn để giúp vợ tăng cường dinh dưỡng như là một cách để giúp những đứa trẻ có đủ chất dinh dưỡng hoặc các hoạt động về việc chăm sóc sức khỏe về mặt tinh thần và tình cảm với vợ, thông qua việc nói chuyện, trao đổi với vợ về các vấn đề sức khỏe của vợ, chuẩn bị thức ăn và các loại thuốc bổ dưỡng cho vợ, cùng vợ ra ngoài tham gia các hoạt động xã hội.
- Hỗ trợ vợ ứng phó với các tác động bên ngoài: Ngoài ra, người cha có thể giúp đỡ vợ tìm kiếm thông tin về NCBSM và cùng vợ giải quyết khó khăn trong khi cho con bú để vợ tiếp tục NCBSM. Người cha cũng có thể giúp vợ cảm thấy thoải mái khi vợ cảm thấy chán nản trong việc cho con bú, hay có thể tham gia thậm chí họ có thể sử dụng kiến thức và hiểu biết của mình để khuyến khích vợ tìm kiếm những sự hỗ trợ, trợ giúp từ các nhà chuyên môn để giải quyết khó khăn trong quá trình cho con bú. Và họ có thể chia sẻ thông tin về NCBSM với những người thân trong gia đình hoặc bạn bè để chấp nhận và ủng hộ việc bà mẹ tiếp tục NCBSM.
Để có thế hệ tương lai phát triển toàn diện thì việc nuôi con bằng sữa mẹ là yếu tố quan trọng, tiền đề cho các cháu có sức khỏe tốt vì thế cần thiết phải có sự hỗ trợ sâu sắc của người cha.
Bài & ảnh: Trần Lan
Trung tâm kiểm soát bệnh tật Đắk Lắk
Facebook
Tweet
Mail
Google-plus
Các tin khác