14/11/2023 09:13
Thời tiết hiện nay đang chuyển mùa sang thu đông tạo điều kiện cho các bệnh nhiễm trùng đường hô hấp lan rộng, đặc biệt là bệnh cúm. Đây là bệnh truyền nhiễm cấp tính với tốc độ lây lan nhanh, tình trạng bệnh có thể diễn tiến từ nhẹ cho tới nguy kịch, đối với trường hợp nặng bệnh cúm có thể dẫn tới tử vong. Tuy nhiên, vẫn còn không ít người dân chủ quan cho rằng bệnh cúm mùa khá nhẹ và không có ảnh hưởng trầm trọng tới sức khỏe. Nhưng thực tế, cúm mùa là bệnh gây tử vong cho rất nhiều người do các biến chứng của bệnh trong đó chủ yếu là trẻ em, đặc biệt dưới 5 tuổi và người cao tuổi (trên 65 tuổi). Do đó, người dân không nên chủ quan mà cần nâng cao hơn nữa ý thức phòng bệnh, đặc biệt là các đối tượng nguy cơ cao.
Bệnh cúm mùa ở Việt Nam thường do ba chủng virus cúm A, B, C. Ở người phổ biến nhất là hai chủng A và B. Cúm mùa được xếp vào danh sách những bệnh truyền nhiễm đáng sợ vì khả năng lây nhiễm khủng khiếp, nguy cơ cao bùng phát thành đại dịch. Cúm mùa xảy ra quanh năm, nhất là thời điểm khi thời tiết trở lạnh, nếu không có biện pháp phòng tránh kịp thời sẽ gây ra những ổ dịch rải rác tại các địa phương. WHO cho biết, mỗi năm trên thế giới có khoảng 5 – 10% người lớn và 20 – 30% trẻ em nhiễm cúm mùa. Bệnh cúm mùa ở Việt Nam cũng ghi nhận có khoảng 1 – 1,8 triệu ca hàng năm. Theo bác sĩ Bác sĩ Trần Kim Long, Phụ trách khoa Phòng chống bệnh truyền nhiễm Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh Đắk Lắk, cúm mùa nằm trong số những bệnh nhiễm trùng đường hô hấp. Nguyên nhân chính gây bệnh cúm mùa ở người là virus cúm (Influena virus). Ngoài ra, còn một số yếu tố làm gia tăng nguy cơ mắc cúm mùa như thời tiết thay đổi thất thường, độ ẩm không khí thấp, người có các bệnh lý nền như đái tháo đường, suy thận, suy gan, hen suyễn,… khiến hệ miễn dịch kém và các đối tượng có hệ miễn dịch chưa hoàn thiện hoặc có sức đề kháng yếu như trẻ em, phụ nữ mang thai và cho con bú, người đang điều trị các loại thuốc kéo dài như bệnh nhân HIV/ AIDS… Khi mắc cúm, hệ hô hấp bao gồm mũi, cổ họng, phổi của người bệnh sẽ bị virus cúm tấn công. 2 ngày sau khi cơ thể tiếp xúc với virus gây bệnh, người bệnh cúm mùa sẽ có dấu hiệu đầu tiên nhưng dễ bị nhầm lẫn với cảm lạnh vì hai loại bệnh có triệu chứng tương đồng nhau. Bên cạnh các dấu hiệu đau họng, sổ mũi, hắt hơi, người bệnh có thể xác định đã nhiễm cúm mùa khi có các dấu hiệu như sốt vừa đến cao (trên 38 độ C), đau nhức cơ bắp, đau đầu, chóng mặt, cảm giác ớn lạnh, mệt mỏi toàn thân, cảm giác yếu ớt không còn chút sức lực, buồn nôn, tiêu chảy (thường xuất hiện ở trẻ em nhiều hơn).
Cũng theo bác sĩ Trần Kim Long, bệnh cúm mùa có thể xảy ra đối với tất cả mọi người nhưng những đối tượng có hệ miễn dịch chưa hoàn thiện hoặc sức đề kháng yếu là người dễ mắc bệnh nhất. Cụ thể, trẻ sinh non (dưới 32 tuần tuổi) kèm theo nguy cơ về sức khỏe và trẻ sơ sinh dưới 6 tháng tuổi chưa được tiêm vắc xin cúm. Trẻ em, nhất là trẻ dưới 2 tuổi có hệ miễn dịch chưa hoàn thiện, đặc biệt trẻ có bệnh lý nền như suyễn, tim bẩm sinh, rối loạn chuyển hoa, gan, thận… Người cao tuổi (trên 65 tuổi), người có bệnh nền mạn tính như tiểu đường, suy thận, suy gan, tim phổi, suy giảm miễn dịch… sẽ dễ nhiễm bệnh cúm mùa hơn. Phụ nữ mang thai hoặc đang cho con bú bởi cơ thể phụ nữ mang thai có nhiều thay đổi như nội tiết tố, hệ miễn dịch yếu dẫn tới sức đề kháng suy giảm. Chính điều này khiến cơ thể phụ nữ mang thai nhạy cảm hơn nên dễ bị tác nhân gây bệnh tấn công. Tương tự, sản phụ sau sinh bị suy giảm sức khỏe nhiều cũng khiến virus cúm mùa tấn công dễ dàng. “Bệnh cúm mùa có thời gian ủ bệnh kéo dài khoảng 2 ngày. Sốt và triệu chứng khác sẽ biến mất sau khoảng 5 ngày nhưng ho và mệt mỏi vẫn kéo dài. Trong vòng 1 hoặc 2 tuần, tất cả các triệu chứng sẽ hết hoàn toàn. Tuy nhiên, không phải tất cả những người mắc cúm đều có đầy đủ các biểu hiện của cúm mùa kể trên, ước tính có khoảng 75% các ca nhiễm cúm không có triệu chứng điển hình. Nhìn chung các triệu chứng của cúm mùa thường giới hạn ở đường hô hấp trên. Đa phần người bị cúm mùa đều tự khỏi nhưng vẫn có trường hợp cúm mùa gây ra những biến chứng nghiêm trọng (viêm tai, viêm phổi, viêm phế quản, viêm não…) và có thể gây tử vong đối với người bệnh mạn tính liên quan tới tim phổi, thận, thiếu máu, người cao tuổi, người suy giảm miễn dịch, người mắc bệnh chuyển hóa, trẻ nhỏ dưới 5 tuổi và phụ nữ có thai…”, bác sĩ Long cho biết thêm.
|
Người dân tiêm vắc xin phòng cúm mùa tại Bệnh viện Đa khoa TP. Buôn Ma Thuột. (ảnh: Đình Thi)
|
Mục tiêu chính của các cách điều trị bệnh cúm mùa là giảm nhẹ và loại bỏ triệu chứng. Do đó, người mắc bệnh cúm mùa có thể tự điều trị tại nhà nếu ở mức độ nhẹ, còn ở mức độ nặng (các triệu chứng của cảm cúm kéo dài, sốt cao mặc dù đã sử dụng các loại thuốc hạ sốt, ho nhiều, tức ngực,…) thì người bệnh cần phập viện để được điều trị và chăm sóc phòng ngừa nhiễm khuẩn thứ phát. Đối với bệnh nhân cúm mùa không thuộc nhóm nguy cơ cao cần được điều trị triệu chứng thì không cần dùng thuốc. Bệnh nhân chỉ cần tập trung điều trị làm giảm các triệu chứng, lưu ý người bệnh nên ở nhà để giảm thiểu nguy cơ lây nhiễm ra cộng đồng.
Đối với các bệnh nhân bị cúm nặng hoặc có nguy cơ gặp phải các biến chứng nghiêm trọng cần được điều trị bằng thuốc kháng virus càng sớm càng tốt. Các loại thuốc kháng virus có tác dụng làm giảm triệu chứng, rút ngắn thời gian mắc bệnh và ngăn ngừa các biến chứng của cúm. Các chuyên gia y tế khuyến cáo, thuốc kháng virus có hiệu quả tốt nhất nếu bắt đầu sử dụng trong vòng 48 giờ đầu tiên khi mắc. Tuy nhiên, vẫn có thể sử dụng thuốc ở thời điểm muộn hơn, đặc biệt là đối với các bệnh nhân có nguy cơ cao như người già, trẻ nhỏ, phụ nữ mang thai, người mắc các bệnh lý mãn tính. Bác sĩ Long lưu ý, người mắc bệnh cúm mùa tuyệt đối không dùng thuốc nhóm salicylate như aspirin để hạ sốt vì có nguy cơ gây hội chứng Reye (hội chứng não cấp và hội chứng thoái hóa mỡ ở các phủ tạng như não, thận, tim đặc biệt là thoái hóa gan) gây nguy hiểm với bệnh nhân.
Hiện nay, thời tiết đang dần chuyển lạnh là điều kiện rất thuận lợi để bệnh cúm mùa phát triển và lây lan thành dịch, do đó, nâng cao ý thức phòng bệnh là điều mỗi người dân cần thực hiện để bảo vệ sức khỏe của bản thân và cộng đồng. Cụ thể, cần giữ gìn vệ sinh cá nhân, khi hắt hơi, ho cần che miệng và sau khi hắt hơi, ho cần rửa tay sạch với xà phòng sát khuẩn. Đồng thời dùng nước muối để vệ sinh mũi, họng đều đặn. Giữ ấm cơ thể khi ra ngoài. Có chế độ ăn uống đủ chất, lành mạnh kết hợp với thể dục thể thao. Hạn chế tiếp xúc với người bị cúm mùa. Khi mắc bệnh, chỉ mua thuốc và sử dụng thuốc kháng virus theo chỉ định của bác sĩ và nên đến ngay cơ sở y tế gần nhất khi thấy triệu chứng ho, sốt, sổ mũi, mệt mỏi, đau đầu trầm trọng hơn.
Đặc biệt, người dân nên tiêm vắc xin ngừa cúm mùa hàng năm, nhất là đối với trẻ em từ 6 tháng tuổi và người lớn nhằm tăng cường miễn dịch, phòng tránh dịch bệnh. Cục Y tế dự phòng khuyến cáo, vắc xin cúm mùa là giải pháp đem lại hiệu quả vượt trội việc phòng ngừa bệnh cúm, đồng thời mang lại nhiều lợi ích về khía cạnh kinh tế, sự phát triển và bảo vệ sức khỏe thế hệ tương lai... Vắc xin cúm có khả năng phòng chống các biểu hiện nhẹ và nặng của cúm, với mức độ bảo vệ dao động từ 70-90%. Đặc biệt, việc áp dụng vắc xin cúm mùa đối với những nhóm dễ nhiễm bệnh cúm nặng và có nguy cơ tử vong (bao gồm phụ nữ mang thai, trẻ em dưới 5 tuổi, người cao tuổi, bệnh nhân mãn tính và nhân viên y tế) được khuyến nghị rộng rãi.
Mai Lê
Facebook
Tweet
Mail
Google-plus
Các tin khác