SỞ Y TẾ TỈNH ĐẮK LẮK

Phục hồi chức năng góp phần nâng cao hiệu quả điều trị

14/04/2024 04:29

Phục hồi chức năng là một trong những chuyên ngành đã và đang đóng góp một phần quan trọng trong quá trình phục hồi của người bệnh. Phục hồi chức năng đúng cách giúp cải thiện và hồi phục các cơ quan, bộ phận gặp vấn đề do chấn thương, tai nạn, hoặc do di chứng của các bệnh lý như tai biến mạch não, tim mạch, xương khớp, bại não... gây ra. Quá trình này thường được thực hiện song song với phòng và chữa bệnh nhằm góp phần nâng cao hiệu quả điều trị, giảm thiểu tình trạng tái phát bệnh sau điều trị, hỗ trợ phòng bệnh để tránh gây liệt, tàn phế.

Khoa Vật lý trị liệu – Phục hồi chức năng Bệnh viện Đa khoa vùng Tây Nguyên hiện có 17 cán bộ, trong đó có 05 bác sĩ, 09 kỹ thuật viên, 02 điều dưỡng và 01 hộ lý. Với nhiệm vụ khám chữa bệnh và phục hồi chức năng cho người bệnh bị khiếm khuyết và hạn chế chức năng, hằng ngày, Khoa Vật lý trị liệu - Phục hồi chức năng tiếp nhận điều trị phục hồi chức năng cho khoảng 100 – 120 lượt bệnh nhân cả nội trú và ngoại trú bị do tai nạn, di chứng của các bệnh lý về thần kinh, thoát vị đĩa đệm, xương khớp, thoái hóa đốt sống, tai biến mạch não…

Bác sĩ CKI. Huỳnh Văn Lộc, Trưởng khoa Vật lý trị liệu - Phục hồi chức năng, Bệnh viện Đa khoa vùng Tây Nguyên cho biết: Để đạt hiệu quả phục hồi chức năng tốt nhất, mỗi bệnh nhân sẽ được bác sĩ thăm khám và lượng giá kỹ để xác định những thương tật để đưa ra những bài tập phù hợp với tình trạng của bệnh, mỗi người sẽ được hướng dẫn luyện tập theo các phác đồ khác nhau. Việc tập luyện phục hồi chức năng sớm, đúng cách có tác dụng giảm nguy cơ tái phát bệnh sau điều trị, phòng chống và ngăn ngừa khuyết tật do bệnh lý, giúp người bệnh lấy lại được khả năng vận động, thích nghi với môi trường sống và tái hòa nhập vào xã hội.

Bác sĩ thăm khám và lượng giá thương tật để đưa ra những bài tập phù hợp với tình trạng của bệnh. (ảnh: Bảo Trọng)

Phục hồi chức năng đúng cách đem lại lợi ích rất lớn cho người bệnh, không chỉ cải thiện tình trạng sức khỏe sau khi chữa bệnh mà còn giảm thiểu tối đa những biến chứng có thể xảy ra. Trường hợp ông T.V.H (trú tại xã Hòa Thắng, TP. Buôn Ma Thuột, Đắk Lắk) bị nhồi máu não nhập viện cấp cứu tại Bệnh viện Đa khoa vùng Tây Nguyên. Sau quá trình điều trị ổn định, tuy đã thoát khỏi cửa tử song các chức năng cơ bản nhất như nhận thức, đi lại, ăn uống, nói cười, …đều không thực hiện được. Bà H.T.D, vợ Bệnh nhân T.V.H chia sẻ: “Trường hợp của chồng tôi gia đình cũng không có hy vọng nhiều. Tuy nhiên, nhờ sự động viên và hỗ trợ của các y bác sĩ, đến nay sau 2 tháng phục hồi chức năng, sức khoẻ của chồng tôi đã hồi phục rất nhiều. Từ liệt nửa người bên phải nay đã có thể cử động được tay chân và đã nhận biết được mọi việc”. Tương tự, trường hợp chị C.T.H, (trú tại xã Ea Wuăng, huyện Krông Pắc, Đắk Lắk) sau hơn 1 tháng luyện tập phục hồi chức năng vận động sau khi bị tai nạn giao thông đã có sự chuyển biến tốt. Chị H nói: “Tôi bị đứt dây chằng gối trái. Sau khi phẫu thuật nối dây chằng gối ổn định tôi được chuyển xuống luyện tập phục hồi chức năng. Lúc đầu chân tôi không cử động co duỗi được, đi lại rất khó khăn phải chống nạng. Sau 1 tháng tập luyện phục hồi chức năng nay tôi đã có thể tự đi lại được gần như bình thường rồi”.

Để bệnh nhân được phục hồi nhanh và đề phòng những biến chứng, các bài tập phục hồi chức năng sẽ được bác sỹ và kỹ thuật viên phục hồi chức năng thiết kế riêng cho từng bệnh nhân tùy vào thể trạng, tình trạng sức khỏe. Các phương pháp phục hồi chức năng được sử dụng bao gồm: vận động trị liệu (các bài tập thực hiện trên chính người bệnh và các bài tập với dụng cụ trợ giúp), vật lý trị liệu (laze, sóng ngắn, điện xung, siêu âm điều trị…) và tâm lý trị liệu (giúp người bệnh ổn định về tinh thần, vượt qua giai đoạn khó khăn của bệnh tật và tư vấn hướng nghiệp cho người bệnh khi cần). Công tác phục hồi chức năng nhằm đáp ứng yêu cầu phục hồi chức năng cho người bệnh của tất cả các chuyên khoa trong bệnh viện, đặc biệt là tim mạch, hô hấp, ngoại thần kinh, chấn thương chỉnh hình, ngoại lồng ngực, lão khoa…

Kỹ thuật viên hỗ trợ người bệnh luyện tập phục hồi chức năng. (ảnh: Bảo Trọng)

Hiện nay, mô hình bệnh tật có nhiều thay đổi, gia tăng số người cần phục hồi chức năng như: tai nạn thương tích, tim mạch, đột quỵ, bệnh không lây nhiễm, tâm thần... song, các cơ sở khám chữa bệnh hiện mới chỉ đáp ứng từ 15-20% nhu cầu phục hồi chức năng của người bệnh, 80% còn lại phải dựa vào cộng đồng. Cùng với phòng bệnh và điều trị, phục hồi chức năng là bước thứ 3 trong y học hiện đại. Đây là một quá trình tập luyện gồm nhiều bước giúp bệnh nhân phục hồi khả năng hoạt động của những bộ phận và cơ quan sau khi bị tổn hại hoặc suy giảm chức năng. Phục hồi chức năng cần thực hiện đi đôi với phòng bệnh và chữa bệnh. Mục đích chính của biện pháp này là hỗ trợ hiệu quả cho người bệnh phục hồi lại chức năng, giúp người bệnh thích nghi tốt với môi trường sống, sống tự lập không nhờ sự trợ giúp của người khác, không trở thành gánh nặng cho gia đình và xã hội; Tác động tích cực vào suy nghĩ của người bệnh, giúp họ có cách nhìn nhận xã hội tốt hơn, tinh thần thoải mái và dễ chịu, hạn chế các dấu hiệu căng thẳng, stress trong công việc và cuộc sống, bác sĩ Lộc cho biết thêm.

Có thể nói, phục hồi chức năng đúng cách sẽ mang lại nhiều lợi ích, giúp nâng cao hiệu quả điều trị, giảm thiểu tình trạng tái phát bệnh sau điều trị và hỗ trợ dự phòng bệnh tái phát. Vì vậy, để phục hồi chức năng đạt hiệu quả tốt, người bệnh cần tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ, kiên trì luyện tập và nên đến cơ sở y tế uy tín, chuyên sâu để được thăm khám hướng dẫn luyện tập phù hợp./.

Võ Quỳnh