SỞ Y TẾ TỈNH ĐẮK LẮK

Nâng cao nhận thức về bệnh tan máu bẩm sinh

08/05/2024 03:13

Tan máu bẩm sinh (Thalassemia) là một trong những căn bệnh đã và đang gây ra những hậu quả rất nghiêm trọng đến giống nòi. Tuy nhiên, bệnh có thể chủ động phòng tránh với những xét nghiệm tầm soát cơ bản, chi phí thấp. Việc tư vấn và khám sức khỏe trước khi kết hôn, tầm soát, chẩn đoán, điều trị sớm bệnh tật trước sinh và sau sinh sẽ giúp giới trẻ có sự lựa chọn đúng đắn về hôn nhân cũng như quyết định mang thai, sinh ra những đứa con không mắc bệnh Thalassemia.

Việt Nam hiện có hơn 10 triệu người mang gen bệnh Thalassemia trên 20.000 người bệnh đang cần được điều trị. Mỗi năm, nước ta có thêm khoảng 8.000 trẻ sinh ra mắc bệnh tan máu bẩm sinh; trong đó khoảng 2.000 trẻ bị bệnh mức độ nặng, cần được điều trị cả đời. Theo đó, số lượng bệnh nhân mắc Thalassemia khiến các bệnh viện rơi vào quá tải, tạo áp lực nặng nề lên ngân hàng máu cũng như gánh nặng về chi phí xã hội, nhất là nhiều bệnh nhân có hoàn cảnh khó khăn. Ước tính mỗi năm Việt Nam cần hàng ngàn tỷ đồng để điều trị cho tất cả các bệnh nhân Thalassemia. Theo Tiến sĩ, bác sĩ Nguyễn Thị Thúy Minh – Trưởng khoa Nhi Tổng hợp Bệnh viện Đa khoa vùng Tây Nguyên, hiện nay trung bình mỗi tháng Bệnh viện tiếp nhận và điều trị cho hơn 400 bệnh nhi mắc bệnh tan máu bẩm sinh. Tuy nhiên, đây mới chỉ là số bệnh nhân được phát hiện và đang điều trị tại Bệnh viện. Thực tế ở cộng đồng, chủ yếu ở vùng sâu, vùng xa, vùng miền núi cao, số lượng bệnh nhân chưa được phát hiện khá lớn.

Trẻ mắc bệnh Thalassemia được truyền máu tại Bệnh viện Đa khoa vùng Tây Nguyên. (ảnh tư liệu: Quang Nhật)

Tan máu bẩm sinh là bệnh chưa thể chữa khỏi, mang tính di truyền phổ biến nhất trên thế giới cũng như tại Việt Nam. Việc phòng ngừa chứng bệnh này hiện chủ yếu dựa vào tư vấn và khám sức khỏe tiền hôn nhân, tầm soát, chẩn đoán, điều trị sớm bệnh tật trước sinh và sau sinh cho những cặp đôi chuẩn bị bước vào kết hôn. Qua đó, giúp họ có sự lựa chọn đúng đắn về hôn nhân cũng như quyết định mang thai và sinh đẻ; sinh ra những đứa con không mắc bệnh tan máu bẩm sinh. Từ đó giảm gánh nặng cho xã hội, nâng cao chất lượng cuộc sống, chất lượng giống nòi.

Bệnh tan máu bẩm sinh gây ra nhiều gánh nặng về sức khỏe, tinh thần và vật chất cho người bệnh và gia đình. Căn bệnh này còn là vấn đề của toàn xã hội, ảnh hưởng nghiêm trọng đến kinh tế, đời sống và tương lai của giống nòi. Thalassemia có 2 biểu hiện nổi bật là thiếu máu và ứ sắt trong cơ thể khiến bệnh nhân phải điều trị suốt đời. Nếu không được điều trị thường xuyên, đầy đủ, bệnh nhân sẽ gặp nhiều biến chứng nguy hiểm đến sức khỏe và tính mạng. Cùng với gây áp lực về chi phí điều trị, tan máu bẩm sinh đã và đang gây ra những hậu quả rất nghiêm trọng đến giống nòi, gây hệ lụy lâu dài cho đời sống của người bệnh, cộng đồng. Chính vì vậy, các bạn trẻ trong độ tuổi nam, nữ thanh niên cần chủ động tham gia tư vấn, khám sức khỏe trước khi kết hôn để có lựa chọn đúng đắn về hôn nhân. Các cặp vợ chồng trong độ tuổi sinh đẻ cần thực hiện tốt các xét nghiệm, tầm soát, chẩn đoán và điều trị bệnh tật trước sinh, sơ sinh. Qua đó góp phần đẩy lùi bệnh Thalassemia, nâng cao chất lượng dân số.

Mai Lê