26/04/2018 12:00
Theo thống kê của Trung tâm Y tế dự phòng tỉnh Đắk Lắk, trong 4 năm, từ năm 2012 đến 2016, tình hình bệnh dại trên địa bàn tỉnh ổn định, toàn tỉnh chỉ có 2 trường hợp tử vong do bệnh dại. Nhưng năm 2017, số ca tử vong vì căn bệnh này tăng đột biến, với 5 trường hợp. 3 tháng đầu năm 2018 có thêm 2 trường hợp. Tất cả các trường hợp tử vong đều do chó dại cắn và không tiêm vắc xin phòng bệnh dại. Để biết thêm thông tin về vắc xin phòng bệnh dại cũng như tầm quan trọng của nó trong việc hạn chế tỉ lệ tử vong vì bệnh dại, phóng viên Bản tin sức khỏe Đắk Lắk đã có cuộc trao đổi với bác sĩ Phạm Văn Lào, Giám đốc Trung tâm Y tế dự phòng tỉnh Đắk Lắk.
Cán bộ y tế khám cho bệnh nhân trước khi tiêm vắc xin phòng bệnh dại tại Trung tâm Y tế dự phòng tỉnh Đắk Lắk.
PV: Bác sĩ có thể cho biết nguyên nhân nào khiến tỉ lệ tử vong do bệnh dại trên địa bàn tỉnh có xu hướng gia tăng trong thời gian gần đây?
Bác sĩ Phạm Văn Lào: Có thể kể đến 3 nguyên nhân chính sau: thứ nhất là đàn gia súc, cụ thể là đàn chó phát triển khá nhanh, ở cả Đắk Lắk nói riêng và khu vực Tây Nguyên nói chung. Thứ hai, tuy số lượng đàn chó tăng nhưng tỉ lệ chó được tiêm phòng dại lại ít. Hiện, tỉnh ta mới tiêm được khoảng từ 20%-30% lượng chó, trong khi yêu cầu của việc đảm bảo phòng bệnh dại thì tỉ lệ này phải đạt ít nhất 85%. Thứ ba là do người dân chủ quan vì nhiều năm trước đây bệnh dại ít xuất hiện. Khi bị chó cắn họ không đi tiêm phòng, khiến cho tỉ lệ người mắc bệnh dại gia tăng.
PV: Thưa bác sĩ! Khi bị chó mèo cắn thì người bị cắn phải xử trí như thế nào?
Bác sĩ Phạm Văn Lào: Khi bị chó mèo cắn, việc đầu tiên là phải rửa vết thương bằng xà phòng dưới vòi nước chảy trong vòng từ 15 đến 20 phút, sau đó để vết thương hở và đến ngay cơ sở y tế để được tư vấn và xử lí. Đồng thời, phải nhốt được con vật đã cắn mình lại, theo dõi khoảng một tuần, nếu nó bị bệnh, chết hoặc mất tích… thì phải tiêm phòng dại ngay. Đối với vết thương nặng, sâu, gần cơ quan thần kinh trung ương như đầu, mặt, cổ, tay thì ngoài tiêm vắc xin, phải tiêm thêm huyết thanh kháng dại để đảm bảo việc phòng dại tốt nhất.
PV: Thưa bác sĩ! Nếu không tiêm vắc xin phòng dại thì có thể chữa bằng phương pháp khác được không ạ?
Bác sĩ Phạm Văn Lào: Không có bất kì một phương pháp nào khác có thể phòng dại được ngoài việc tiêm phòng. Hiện nay, dân gian ta thường truyền tai nhau về việc dùng thuốc đông y để chữa, điều đó không có giá trị gì cả. Mấy trường hợp tử vong do bệnh dại vừa rồi tại Đắk Lắk đều liên quan đến việc tự chữa bằng thuốc đông y. Nếu người bị vật nuôi cắn không đi tiêm mà chẳng may con vật đó bị dại thì chắc chắn không có cách nào cứu được, người bệnh sẽ tử vong rất nhanh.
PV: Lịch tiêm vắc xin cụ thể như thế nào thưa bác sĩ?
Bác sĩ Phạm Văn Lào: Sau khi bị chó mèo cắn thì nên đến cơ sở y tế càng sớm càng tốt. Tùy vào tình trạng vết thương thì sẽ được chỉ định tiêm vắc xin. Đối với vết thương nhẹ, xa trung tâm thần kinh và quản lí được vật nuôi cắn thì tiêm 5 mũi vào các ngày thứ nhất, thứ 3, thứ 7, 14 và 28. Đối với vết thương sâu và nặng mà không theo dõi được vật nuôi thì ngay lúc đầu phải tiêm thêm huyết thanh kháng dại. Đặc biệt, với những người thường xuyên tiếp xúc với gia súc như cán bộ thú y, kinh doanh thịt chó, mèo… thì nên tiêm dự phòng vắc xin phòng bệnh dại 3 mũi, lần lượt vào ngày thứ nhất, thứ bảy và 21.
PV: Thưa bác sĩ! Khi tiêm vắc xin phòng bệnh dại, người bệnh có thể gặp phải phản ứng phụ gì không ạ? Nếu trường hợp một đứa trẻ đã có tiền sử phản ứng nặng với tiêm chủng thì phải xử trí như thế nào khi bị chó, mèo cắn?
Bác sĩ Phạm Văn Lào: Những năm trước đây, chúng ta dùng thế hệ vắc xin cũ thì có xảy ra một vài phản ứng phụ nhưng hiện nay, với vắc xin thế hệ mới, việc xảy ra phản ứng phụ rất ít. Vắc xin dại cũng như các loại vắc xin khác cũng có khả năng gây phản ứng cho cơ thể nhưng chỉ với tỉ lệ rất thấp là 1/1 triệu trường hợp. Đối với trẻ em đã từng có tiền sử bị phản ứng nặng sau tiêm chủng, khi bị chó mèo cắn, phụ huynh vẫn phải đưa trẻ đi tiêm vắc xin. Lí do là vì không phải loại vắc xin nào cũng gây phản ứng trên cùng một cơ thể người. Thứ nữa, nếu không tiêm vắc xin cho trẻ mà không may vật nuôi đó bị dại thì trước sau đứa trẻ cũng tử vong. Hiện nay, các cơ sở tiêm chủng đã được trang bị đầy đủ các trang thiết bị, vật tư y tế để xử lí cấp cứu phản ứng sau tiêm nếu có để bảo vệ người bệnh ở mức an toàn nhất. Do vậy, người bệnh có thể an tâm về điều này. Tôi lưu ý một lần nữa là để tránh bệnh dại, biện pháp duy nhất hiện nay là tiêm vắc xin, ngoài ra, tất cả các phương pháp khác đều không có tác dụng.
PV: Xin cảm ơn bác sĩ!
Thu Huế - Quang Nhật
Trung tâm truyền thông GDSK
Facebook
Tweet
Mail
Google-plus
Các tin khác